رپو فایل

مرجع دانلود و خرید فایل

رپو فایل

مرجع دانلود و خرید فایل

بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی

پوزولان یکی از منابع معدنی و مکانیکی موجود در طبیعت می باشد که از مخلوط کردن آن با کلینکر سیمان وسایش بحد لازم می تواند سیمانی را تولید نمود که از نقطه نظر بعضی از خواص نسبت به سیمان پرتلند معمولی امتیازهائی را دارا می باشد استفاده از این ماده معدنی که نهایتاً باعث کاهش قیمت تمام شده سیمان و نیز افزایش تولید می گردد
دسته بندی معدن
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 3006 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 98
بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی


عنوان صفحه

فصل اول:

کلیات..................................................................................................................... 1

موقعیت جغرافیایی ............................................................................................. 1

مقدمه .................................................................................................................... 7

فصل دوم:

خلاصه ای از زمین شناسی منطقه اردبیل ......................................................... 13

فصل سوم :

خاصیت پوزولان ................................................................................................. 18

بارزترین نکات مثبت تولید سیمان با مواد افزودنی ........................................ 19

کشورهای تولید کننده سیمان پوزولانی و استانداردهای آن.......................... 20

بررسیهای مقدماتی برای شناسایی و اکتشاف مواد پوزولان .......................... 22

مناطق مورد بررسی جهت اکتشاف مقدماتی مواد پوزولانی در اردبیل........... 24

1- توف برشها وهیا لوکلاستیت های ائوسن ................................................... 24

1-1- زمین شناسی.............................................................................................. 24

1-2- سنگ شناسی ............................................................................................. 28

1-3- پوزولان اکتیویته....................................................................................... 32

1-4- ذخیره احتمالی............................................................................................ 33

1-5- نگرشی به جنبه های اقتصادی.................................................................. 33

2- توف ها و توف برشهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل..... 34

2-1- خلاصه ای از زمین شناسی حوضه رسوبی نئوژن در جنوب اردبیل.... 34

2-2- بررسی توفهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان 41

2-2-1 اندیس شماره 1 ( اندیس چای سیغرلی)................................................. 41

الف- موقعیت جغرافیایی ................................................................................... 41

ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................... 42

ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................... 47

د- آزمایشات میزان فعالیت پوزولانی................................................................ 57

م- ذخیره احتمالی ............................................................................................... 59

ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ...................................................................... 60

2-2-2 اندیس شماره 2 ( اندیس دیم سیغرلی اوچقاز )................................. 61

الف موقعیت جغرافیائی ................................................................................... 61

ب- شرح واحد های سنگی .................................................................................. 61

ج- مطالعات سنگ شناسی .................................................................................. 66

د- آزمایشات پوزولان اکتیویته.......................................................................... 71

م- ذخیره احتمالی................................................................................................ 71

ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی ...................................................................... 72

2-2-3 اندیس شماره 3 ( اندیش قشلاق قاسملو ).............................................. 72

الف- موقعیت جغرافیایی..................................................................................... 72

ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................... 72

ج- مطالعات سنگ شناسی................................................................................... 74

د- آزمایشات پوزولان اکتیویته ......................................................................... 78

م- ذخیره احتمالی ............................................................................................... 79

ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی....................................................................... 79

2-2-4 اندیس شماره 4 ( اندیس الماس کندی)............................................... 80

الف- موقعیت جغرافیایی..................................................................................... 80

ب- شرح واحدهای سنگی ................................................................................... 80

ج- مطالعات سنگ شناسی .................................................................................. 83

د- آزمایش پوزولان اکتیویته ............................................................................ 83

م- ذخیره احتمالی ............................................................................................... 84

هـ - نگرشی به جنبه های اقتصادی ................................................................... 84

3- ایگنمبریت ها و خاکسترهای آتشفشانی مربوط به فعالیت آتشفشانی سبلان 85

3-1- مختصری در مورد زمین شناسی آتشفشان سبلان ................................ 85

3-2- بررسی ایگنمبریت های دره قطور سویی بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان 88

3-2-1 مطالعات سنگ شناسی............................................................................ 89

3-2-2- آزمایش پوزولان اکتیویته ................................................................... 92

3-2-3- ذخیره احتمالی ...................................................................................... 92

3-2-4- نگرشی به جنبه های اقتصادی ............................................................. 93

3-3- نهشته های خاکستر دامنه های شرقی سبلان .......................................... 93

3-3-1- اندیس شماره 1( اندیس غرب سرعین ) .............................................. 94

3-3-2- اندیس شماره 2( اندیس حسن باری) .................................................. 97

3-3-3- اندیس شماره 3 ( اندیس ایمچه) .......................................................... 97

3-3-4- اندیس شماره 4 ( اندیس باری ) .......................................................... 98

3-3-5- اندیس شماره 5 ( اندیس دیج و یجین ) .............................................. 102

3-3-6- اندیس شماره 6- ( اندیس حمله ور ) ................................................... 102

3-3-7- مطالعات سنگ شناسی ......................................................................... 106

3-3-8- آزمایش پوزولان اکتیویته ................................................................... 107

3-3-9- ذخیره احتمالی ...................................................................................... 107

3-3-10- نگرشی به جنبه های اقتصادی........................................................... 108

ارزیابی کلی : ...................................................................................................... 109


پیش گفتار:

بهره برداری از حداکثر ظرفیت های نصب شده ماشین آلات و سایر عوامل که بتوانند کارآیی کارخانجات را به حداکثر برسانند و در عین حال نقش کاهنده و یا جایگزین منابع دیگر را داشته باشند هدفی است که « مدیریت ظرفیت» در بهره وری بیشتر واحدهای تولیدی دنبال می کند درکنار و هماهنگ بااین موضوع مهندسی صنایع نیزعوامل کیفی تولید را هدایت و سایر واحدهای مهندس را به این منظور بخدمت می گیرد. پژوهش در مورد استفاده از منابع پوزولان نیز از عملیاتی است که در چهار چوب نیل به این اهداف شروع و در حال انجام می باشد.

پوزولان یکی از منابع معدنی و مکانیکی موجود در طبیعت می باشد که از مخلوط کردن آن با کلینکر سیمان وسایش بحد لازم می تواند سیمانی را تولید نمود که از نقطه نظر بعضی از خواص نسبت به سیمان پرتلند معمولی امتیازهائی را دارا می باشد. استفاده از این ماده معدنی که نهایتاً باعث کاهش قیمت تمام شده سیمان و نیز افزایش تولید می گردد.

آنچه در این پروژه آمده است نتایج مربوط به اکتشاف ذخایر پوزولانی در شعاع 150 کیلو متری اطراف کارخانه سیمان اردبیل و هم چنین کارخانجات در دست احداث می باشد. بدین منظور پس از شناسایی هر کانسار پوزولانی روی نمونه ای مخلوط های مختلف صورت گرفته است. براساس این آزمایشات ارزیابی مقدماتی هر کانسار و انتخاب اولویت ها برای اکتشافات تفضیلی و بررسیهای نهایی کاربرد موجود در آن انجام پذیرفته است. بدیهی است انجام بررسیهای تفظیلی می بایست متقابلاً دنبال گردند. امید است این بررسیها بتواند آغازی برای استفاده مطلوب از منابع کشور و تولید انبوده این نوع سیمال گردد.

فصل اول: کلیات

الف- موقعیت جغرافیایی:

منطقه مورد مطالعه در شمال- شمالغرب ایران و بین طول جغرافیایی ´30 و ˚47 ˚40 و ˚48 و عرض جغرافیایی ˚38 تا ´30 و ˚38 واقع است. این منطقه بخش اعظم نقشه 250000: 1 چهار گوش اردبیل و بخش کمی از چهار گوش اهر را در بر می گیرد.

ناحیه مورد بررسی جزء استان اردبیل بوده و دارای آب و هوای سرد و نیمه مرطوب است. پوشش گیاهی آن خیلی کم (بجز ارتفاعات غربی تالش که دامنه شر قی شان پوشیده و جنگلی است) و زمستانی پر برف و سرد دارد. ارتفاعات آن( کوه سبلان ) در تابستان نیز پوشیده از برف میباشد. بطور کلی مشخصات جغرافیایی منطقه مورد مطالعه را بصورت زیر میتوان خلاصه نمود:

1- شهر ها:

تنها شهر منطقه شهر بزرگ و تاریخی اردبیل با بخش های نمین و نیر میباشد. شهر اردبیل با جمعیت 384125 نفر بدون احتساب روستاهای اطراف ( طبق سرشماری سال 1365 ) در طول جغرافیایی َ17 و ˚48 و عرض جغرافیایی 15َ و ˚38 واقع و ارتفاع آن از سطح دریا 1345 متر است.دارای آب و هوای سرد و مرطوب است، بطوریکه حداکثر درجه حرارت آن در تابستان ˚30 درجه سانتیگرادو حداقل درجه حرارت آن در زمستان ˚20- درجه سانتیگراد میباشد. رطوبت متوسط سالیانه هوای این شهر در ساعت 30/6 صبح 76 درصد، در ساعت 30/12 ظهر 65 درصد و مقدار بارندگی سالیانه بطور متوسط 350 میلیمتر است. دارای 135 روز یخبندان در سال است.

اردبیل شهری است با موقعیت کشاورزی، دامپروری و پرورش زنبور عسل، کشاورزی در دشت اردبیل و بیشتر در شرق شمال و شمالغرب این شهر گسترش دارد و محصولات عمده آن گندم، جو، سیب زمینی، تخم چغندر، سبزیجات و حبوبات است. دامپروری و پرورش زنبور عسل بیشتر در غرب و جنوب غرب ( دامنه کوه سبلان) و نیز در ارتفاعات شرقی آن ( کوه های تالش) صورت میگیرد. همه ساله در اواسط بهار عشایرایل سون گوسفندان خود را از ناحیه مغان برای چرانیدن به دامنه سبلان آورده و تا اوائل پاییز در آنجا میمانند و در چادرهای مخصوص ( سیاه چادر) زندگی میکنند. زبان مردم این شهر و نواحی اطراف آن ترکی آذری است و شیعه مذهب میباشند. از بخش های مهم تابع آن چند روستا ( عنبران و... ) وجود دارند که اهل تسنن میباشند. از بخش های مهم تابع آن نمین و نیر را می توان نام برد. بخش نمین در 30 کیلومتری شرق شمال شرق آن واقع بوده و کارخانه سیمان اردبیل در جنوب این بخش قرار دارد. بخش نیر در حدود 40 کیلو متری جنوب غرب اردبیل واقع و جاده اردبیل سراب از وسط آن میگذرد.

2- رود ها:

رودهای مهم منطقه مورد مطالعه بصورت زیر می باشند.

رودخانه قره سو: این رود خانه که بزرگترین رودخانه اطراف اردبیل میباشد از کوههای تالش در شرق اردبیل سرچشمه میگیرد و پس عبور از دشت اردبیل بطرف غرب امتداد می یابد. پس از عبور از دشت مشکین شهر در شمال این شهر با رودخانه اهر چای متصل شده و با یک چرخش 90 درجه ای در مسیر مستقیم بطرف شمال جریان یافته و به رودخانه ارس وصل میشود.

روخانه آستارا چای: این رودخانه در مرز ایران و شوروی جریان داشته و از دامنه شرقی ارتفاعات تالش در شرق نمین سرچشمه میگیرد و پس از طی مسافت حدود 50 کیلو متر از شهر مرزی آستارا عبور نموده و به دریای خزر وصل میشود


فرآوری کانسنگ های اورانیوم دار

اورانیوم طبیعی اشعه گامای ضعیفی دارد، اما اشعه گامای چشمه‌های مصنوعی، گامای فوق العاده قوی دارد عمده مصرف اورانیوم غنی شده بصورت سوخت هسته ای در راکتورهای هسته ای برای تولید برق می باشد اما مصارف دیگری نیز دارد که از جمله مصرف در راکتورهای تحقیقاتی برای مطالعات هسته ای می باشد از این فرآورده برای مصارف دیگر از جمله تولید رادیو داروها برای اندام و
دسته بندی معدن
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 149 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 178
فرآوری کانسنگ های اورانیوم دار

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

فرآوری کانسنگ های اورانیوم دار

فهرست مطالب

عنوان ................................................................................................................... صفحه

فصل اول: معرفی مواد پرتو زا

1-1- رادیواکتیو .................................................................................................. 2

1-1-1- اثر شیمیایی ............................................................................................ 2

1-1-2- اثر لومینسانس ( فسفرسانس) ............................................................... 2

1-1-3- اثر یونیزاسیون ...................................................................................... 2

1-2- تاریخچه و کاربرد ...................................................................................... 7

1-2-1- تاریخچه مواد رادیواکتیو........................................................................ 7

1-2-2- کاربرد مواد رادیواکتیو ......................................................................... 7

1-2-2-1- تکنولوژی هسته ای ........................................................................... 7

1-3- شیمی عناصر رادیواکتیو ........................................................................... 12

1-3-1- شیمی اورانیوم ...................................................................................... 12

1-3-2- شیمی توریوم ........................................................................................ 14

1-4- کانی شناسی اورانیوم و توریوم ................................................................ 14

1-4-1- اتونیت .................................................................................................... 14

1-4-2- کارنوتیت ................................................................................................ 15

1-4-3- توربرنیت (کالکولیت) .............................................................................. 15

1-4-4- دیگر کانیهای اورانیوم و توریم ............................................................. 15

1-5- وسایل آشکارسای رادیواکتیو ................................................................... 17

1-5-1- آشکارشازی اشعه به کمک سنتیلومتر .............................................. 17

1-5-2- آشکارسازی رادیواکتیو به کمک شمارنده گایگر .................................. 17

1-5-3- اسپکترومترهای اشعه ........................................................................ 18

1-5-4- روشهای اکتشافی اورانیوم آشکارسازی اشعه ................................ 23

1-5-4-1- امانومتری ......................................................................................... 23

1-5-4-2- ترک اچ .............................................................................................. 23

1-5-4-3- هلیوم متری ....................................................................................... 24

1-5-4-4- اتورادیوگرافی ................................................................................... 24

1-6- معرفی اورانیوم ( خواص و کاربرد ) ........................................................ 25

1-6-1- منشاء و اهمیت خطرات رادیولوژیکی .................................................... 26

1-6-2- محتوی اورانیوم سنگها.......................................................................... 29

1-6-3-1- کنگلومراها ......................................................................................... 31

1-6-3-2- ماسه سنگها ...................................................................................... 32

1-6-3-2-1- کانسارهای پنکوفکوردانت............................................................. 32

1-6-3-2-2- کانسارهای هلالی شکل ................................................................ 34

1-6-3-2-3- کانسارهای استک ......................................................................... 35

1-6-3-3- کانسارهای نوع رگه ای شکل ........................................................... 36

1-6-3-4- کانسارهای رگه ای ماگمایی ............................................................. 38

1-6-3-5- کانسارهای نوع درون ماگمایی ......................................................... 39

1-6-3-6- کانسارهای نوع کالکریت ................................................................... 40

1-6-3-7- سنگهای فسفاتیک اورانیوم دار ......................................................... 41

1-6-3-8- شیلهای سیاه دریایی اورانیوم دار .................................................... 42

فصل دوم :

2-1- کلیات اکتشاف رادیولوژی .......................................................................... 44

2-1-1- اصول فیزیکی اکتشاف اورانیوم به وسیله اندازه گیری تابش گاما........ 44

2-1-2- منتشر کننده های تابش گاما .................................................................. 45

2-1-3- فعل و انفعالات فرآیندهای پراکنش الکترومغناطیسی ............................ 52

2-1-4- تابش گاما از سریهای K40,Th, U...................................................... 54

2-1-5- منابع تابش گاما ..................................................................................... 56

2-1-6- تکنیکهای نمایش داده ها ........................................................................ 57

2-2- اصول و مبانی مغناطیس سنجی ................................................................ 61

2-2-1- خواص مغناطیسی سنگها و کانیها ......................................................... 61

2-2-2- مغناطیس زمین....................................................................................... 63

2-3- اندازه گیریهای مغناطیسی هوا برد............................................................. 64

2-3-1- اندازه گیریهای مغناطیسی هوابرد.......................................................... 64

2-3-2- اجزاء دستگاههای اساسی در مگنتومتری هوایی ................................. 65

2-3-3- نصب سیستم آشکارساز........................................................................ 65

2-3-4- ثبت خروجی و آشکار ساز .................................................................... 67

2-3-5- روش اندازه گیری ................................................................................. 67

2-3-6- پردازش داده ها .................................................................................... 70

2-3-7- تفسیر نتایج ............................................................................................ 71

2-3-8- فایده و محدودیتهای روش مغناطیسی هوایی ....................................... 73

2-3-9- قابلیتهای اجرایی روش مغناطیسی هوایی .............................................. 74

فصل سوم : اکتشاف اورانیوم در ایران

3-1- تاریخچه سازمان انرژی اتمی ایران .......................................................... 77

3-2- فعالیتهای انجام شده در زمینه اکتشاف اورانیوم در ایران ....................... 77

3-2-1- منطقه ساغند .......................................................................................... 77

3-2-2- منطقه گچین (بندرعباس) ....................................................................... 78

3-2-3- منطقه انارک ........................................................................................... 79

3-2-3-1- ناحیه کالیکافی ................................................................................... 79

3-2-3-2- ناحیه طالمسی ................................................................................... 79

3-2-4- منطقه جاموزیان .................................................................................... 79

3-2-5- منطقه عروسان ...................................................................................... 79

فصل چهارم : معدنکاری اورانیوم

4-1- معدنکاری اورانیوم .................................................................................... 81

4-2- خصوصیات معدنکاری اورانیوم ................................................................ 81

4-3- روشهای معدنکاری اورانیوم ..................................................................... 82

4-3-1- روش استخراج روباز ............................................................................ 82

4-3-1-1- ایمنی رادیولوژیکی در معادن روباز اورانیوم .................................. 83

4-3-2- روشهای استخراج زیرزمینی ................................................................. 84

4-3-2-1- روش استخراج بلوکی یا تخریب بزرگ ............................................. 85

4-3-2-2- روش استخراج با احداث طبقات فرعی .............................................. 85

4-3-2-3- روش استخراج انباره ای .................................................................. 85

4-3-2-4- روش استخراج کند و آکند ................................................................ 86

4-3-2-5- روش زیربرش و پرکردن ................................................................. 86

4-3-2-6- روش استخراج چالهای طولانی و موازی ......................................... 86

4-3-2-7- روش استخراج V.C.R..................................................................... 87

4-3-2-8- روش استخراج اتاق و پایه ................................................................ 87

4-3-2-9- روش جبهه کار کوتاه با خاکریزی ................................................... 88

4-3-2-10- روش استخراج جبهه کار طولانی ................................................... 88

فصل پنجم : فرآیند آماده سازی سنگ معدن استخراج شده

5-1- آماده سازی سنگ معدن ............................................................................ 90

5-1-1- سیلو ....................................................................................................... 90

5-1-2- سنگ شکن فکی ...................................................................................... 90

5-1-3- سنگ شکن مخروطی ............................................................................. 90

5-1-4- الک متحرک نوسانی ............................................................................... 90

5-1-5- آسیاب گلوله ای دوار ............................................................................ 91

5-1-6- جداکننده مغناطیسی ............................................................................... 91

5-1-7- تیکنر ...................................................................................................... 91

5-3- استخراج اورانیم از سنگ معدن ................................................................. 91

5-2-1- فرایند لیچینگ ......................................................................................... 91

5-2-1-1- متغیرهای فرآیند ............................................................................... 93

5-2-1-1-1- اندازه سنگ معدن ......................................................................... 93

5-2-1-1-2- غلظت اسید .................................................................................... 93

5-2-1-1-3- اکسیداسیون ................................................................................. 94

5-2-1-1-4- درجه حرارت و زمان عملیات ...................................................... 94

5-2-1-1-5- وزن مخصوص و گرانروی ......................................................... 95

5-2-2- جداسازی جامد – مایع .......................................................................... 95

5-3- خالص سازی و تغلیظ ................................................................................ 96

5-3-1- استخراج با حلال .................................................................................... 97

5-3-2- تبادل یونی با رزین ................................................................................ 101

5-4- رسوب گیری .............................................................................................. 103

5-5- آبگیری و کلینه کردن ................................................................................. 104

5-6- اطلاعات مربوط به مصرف مواد شیمیایی درکارخانه نیمه صنعتی .......... 105

فصل ششم: مشخصات وخصوصیات دستگاهها

6-1- سیلو ........................................................................................................... 111

6-2- سنگ شکن فکی .......................................................................................... 112

6-3- تسمه نقاله .................................................................................................. 113

6-4- سنگ شکن مخروطی .................................................................................. 113

6-5- الکهای متحرک نوسانی .............................................................................. 114

6-6- آسیاب گلوله ای دوار ................................................................................. 115

6-7- طبقه بندی گننده مارپیچی .......................................................................... 117

6-8- جدا کننده مغناطیسی................................................................................... 119

6-9- تیکنر ........................................................................................................... 121

6-10- مخازن لیچینگ ......................................................................................... 122

6-11- صافی بشکه ای ........................................................................................ 123

6-12- سانتریفیوژ ............................................................................................... 124

6-13- مخلوط کننده وجدا کننده ......................................................................... 126

6-14- جریان سنج .............................................................................................. 127

6-15- رسوب دهنده ........................................................................................... 129

6-16- کوره ........................................................................................................ 129

فصل هفتم : نقش آزمایشگاه ها در فرآیند تغلیظ

7-1- آزمایشگاه فرآیند لیچینگ ........................................................................... 131

7-2- آزمایشگاه فرآیند خالص سازی و تغلیظ ................................................... 132

7-2-1- استخراج با حلال .................................................................................... 132

7-2-2- استخراج با تبادل یونی توسط رزین ...................................................... 134

7-3- آزمایشگاه فرایند رسوب گیری .................................................................. 134

7-4- آزمایشگاه تجزیه و تحلیل مواد .................................................................. 135

فصل هشتم : آماده سازی محصول جهت استفاده در راکتورها و تولید برق...... 138

مقدمه

اورانیوم، عنصری کمیاب محسوب می شود. این عنصر کاربردهای ویژه‌ای دارد؛ بنابراین تهیه، تولید و بازار مصرف آن به گونه ای خاص کنترل می شود. این عمل توسط «آژانس بین المللی انرژی اتمی»، انجام می پذیرد.

در گذشتة نه چندان دور، هر یک از کشورها جداگانه فعالیت می نمودند؛ تا اینکه آژانس مزبور پایه گذاری شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تحول سیاسی در شرق اروپا، کشورهای بیشتری به آژانس مزبور، پیوستند. در حال حاضر، آژانس بین المللی انرژی اتمی 120 عضو دارد؛ که کشور ما نیز یکی از آنان است.

در ایران،فعالیت های هسته ای زیر نظر سازمان انرژی اتمی انجام می شود. سازمان مزبور، از چند معاونت تشکی شده؛ که معاونت تولید سوخت هسته‌ای، یکی از آنان است. معاونت مورد نظر، از چند واحد تشکیل می شود؛ که واحدهای اکتشاف و استخراج، سوخت و کانه آرایی دو واحد مهم آن محسوب می شوند.

واحد اکتشاف و استخراج، فعالیت‌های مربوط به اکتشاف و استخراج کانسارهای اورانیوم را، به عهده دارد. واحد سوخت و کانه آرایی، در رابطه با فرآوری کانسنگ های اورانیوم دار، فعالیت می کند.

از نظر اکتشافی، فعالیت های گسترده ای انجام شده ؛ و دو سوم کشور توسط پروازهای هوایی و دورسنجی مورد بررسی قرار گرفته است؛ که این فعالیت ها همچنان ادامه دارد.

پس از کشف مناطقی که دارای معدن اورانیوم هستند مثل منطقه سلقه و معدنکاری اورانیوم و استخراج آن توسط فرآیندهای سنگ معدن آماده تغلیظ شده ، و جهت تهیه در نیروگاه های هسته‌ای مورد استفاده قرار می گیرد. امید است که در این پروژه توانسته باشم نمایی از چرخة سوخت هسته ای در ایران را به رشته تحریر درآورده باشم.

چکیده

با توجه به مصرف روز افزون انرژی درصنایع مختلف، برای تامین انرژی مورد نیاز صنایع مختلف از منابع متفاوتی استفاده می شود.یکی از بهترین و به صرفه ترین منابع انرژی در جهان سوخت هسته ای می باشد که تولید انرژی از سوخت هسته ای در راکتورهای هسته ای صورت می پذیرد و از لحاظ مقدار تولید انرژی در مقایسه با دیگر منابع تولید انرژی سوخت هسته ای از اهمیت خاصی برخوردار است برای تفهیم این موضوع ذکر این مطلب ضروری است که حرارتی که از 500 گرم اورانیوم بدست می آید معادل حرارتی است که از 1500 تن زغال سنگ بدست می‌آید. بنابراین می توان گفت سوخت هسته ای یکی از بهترین و بزرگترین منابع تولید انرژی محسوب می شود. از آنجائیکه سوخت هسته ای مورد نیاز نیروگاههای هسته ای از ایزوتوپی از عنصر اورانیوم بنام اورانیوم 238 که در طبیعت فراوان یافت می شود و 99% از پوسته زمین را تشکیل می دهد تامین می شود. لذا اکتشاف این عنصر پرتوزا از اهمیت خاصی برخوردار است. مراحل مختلفی برای اکتشاف این عنصر استراتژیک طی می شود تا در نهایت به مناطق محدود امید بخش رسید. در مراحل اولیه ابتدا بررسی می شود که کانی سازی اورانیوم از لحاظ زمین شناسی در چه مناطقی می تواند وجود داشته باشد، بعد از مطالعات اولیه با توجه به این مطلب که عناصر سنگینی مثل اورانیوم در طبیعت از نظر ساختمان اتمی ناپایدار هستند ودائماً تمایل دارند که به حالت پایدار برگردند. این گرایش باعث تولید اشعة گاما، آلفا و بتا می‌شود. بیشترین تشعشات این عناصر اشعه گاما است و این اشعه نیز بوسیله شمارنده، سنتیلومتر، اسپکترومتر و سایر دستگاهها قابل اندازه گیری هستند.لذا برای پیدا کردن مناطقی که احتمال وجود عناصر رادیواکتیو در آنها وجود دارد. اشعه گاما را ابتدا دروسعت زیاد توسط اندازه گیری های هوایی توسط هواپیما یا هلی کوپتر برای مناطق وسیع وبزرگ تعیین می کنند. نتیجه این رادیومتری این عناصر می باشد. با پردازش و تفسیر دانسته های رادیومتری هوایی در محدوده هایی که با توجه به رادیومتری هوایی امید بخش تشخیص داده شد، عملیات رادیومتری زمینی و اندازه گیری اشعه گامای عناصر در مقیاس کوچکتر وزمینی انجام می شود تا در نهایت بعد از مراحل اکتشاف مقدماتی و تفضیلی و با حفر گمانه ها و تخمین ذخیره به کانسارهای اقتصادی اورانیوم رسید. پس از عملیات اکتشاف تفضیلی،مرحله بهره برداری و استخراج سنگهای حاوی اورانیوم صورت می‌گیرد. در مرحله بعدی با فرآوری این سنگها توسط روشهای مختلف از جمله خردایش و آسیاب آنها، فلوتاسیون و لیچینگ کانیهای اورانیوم از سنگهای باطله جدا شده و بصورت یک کیک زرد رنگی از سنگها استحصال می شود. در مراحل بعدی این کیک زرد تحت عملیات غنی سازی انجام می گیرد و به اورانیوم غنی شده که همان سوخت هسته ای است تبدیل می شود. در این حالت اشعه گاما بسیار قوی است. اشعه های گاما از نظر منشاء تولید به دو دسته تقسیم می شوند:

1- منشا اول سنگ طبیعی یا منابع طبیعی است.

2- منشاء دوم تولیدات صنعتی می باشد مثل اورانیوم غنی شده برای مصرف در راکتورها.

اورانیوم طبیعی اشعه گامای ضعیفی دارد، اما اشعه گامای چشمه‌های مصنوعی، گامای فوق العاده قوی دارد. عمده مصرف اورانیوم غنی شده بصورت سوخت هسته ای در راکتورهای هسته ای برای تولید برق می باشد. اما مصارف دیگری نیز دارد که از جمله مصرف در راکتورهای تحقیقاتی برای مطالعات هسته ای می باشد. از این فرآورده برای مصارف دیگر از جمله تولید رادیو داروها برای اندام و سلولهای سرطانی که فقط در آنها جذب می شود و آنها را از بین می برد نیز استفاده می کنند، رادیوداروها در راکتورهای تحقیقاتی بدست می آیند. مصرف دیگر استفاده از اشعه گامای حاصل از شکافت هسته ای در راکتورهای تحقیقاتی است که از این اشعه ای گاما برای مصارف پزشکی، کشاورزی و تولید رادیو داروها استفاده می کنند و مخربترین کاربرد آن استفاده از این منبع انرژی هسته ای در بمبهای اتمی و ویرانگر با شدت تخریب بالا می باشد.

با توجه به کاربردهای مخلتف عناصر رادیواکتیو و هم چنین تولید انرژی زیاد توسط سوخت هسته ای در راکتورهای هسته ای، بنابراین برای تولید بهینه و انرژی مقرون به صرفه تر از دیگر منابع با توجه به منابع گسترده و عیار بالای اورانیوم در محدوده هایی از کشورمان ایران، می توان برای تولید انرژی در دامنه زیاد از سوخت هسته ای استفاده کرد که برای این کار تاسیس نیروگاه های هسته ای مختلف در کشور از جمله نیروگاه اتمی بوشهر در حال اجراء می باشد و برای تامین سوخت هسته ای این نیروگاهها باید منابع اورانیوم موجود در کشورمان شناسایی و بعد از طی مراحل مختلفی اکتشافی و استخراجی تبدیل به سوخت هسته ای نیروگاهها و راکتورهای هسته ای مختلف در کشور از جمله نیروگاه اتمی بوشهر در حال اجراء ی باشد و برای تامین سوخت هسته ای این نیروگاهها باید منابع اورانیوم موجود در کشورمان شناسایی و بعد از طی مراحل مختلفی اکتشافی و استخراجی تبدیل به سوخت هسته ای نیروگاهها و راکتورهای تحقیقاتی برای مصارف دیگر شود. با راه اندازی نیروگاههای هسته ای در کشور می توان به تولید انرژی زیادی که از این روش بدست می آید دست یافت. البته باید به این نکته مهم توجه داشت که این امر با ضریب ایمنی بالایی صورت پذیرد زیرا خطر احتمالی یک نیروگاه هسته ای بزرگ کمتر از یک بمب اتمی نیست، بنابراین باید تمام نکات و زوایای ایمنی و بروز خطر احتمالی در نظر گرفته شود تا فجایعی مثل انفجار نیروگاه اتمی چرنوبیل روسیه هیچگاه در جهان تکرار نشود.

فصل اول

معرفی مواد پرتوزا

1-1- رادیواکتیویته (Radio activity)

فروپاشی خودبخود هسته یک اتم باعث گسیل پرتوهائی از اتم می گردد که این پدیده را رادیواکتیویته وپرتوهای ساطع شده را در مجموع تشعشعات رادیو اکتیو می نامند که خود شامل اشعه فروپاشی خودبخود هسته یک اتم باعث گسیل پرتوهائی از اتم می گردد که این پدیده را رادیواکتیویته وپرتوهای ساطع شده را در مجموع تشعشعات رادیو اکتیو می نامند که خود شامل اشعه از جنس هسته هلیم (بارمثبت)، اشعة از الکترونها ( بار منفی ) و اشعه است که آن نیز از سری امواج الکترومانیتیک با فرکانس بالا می باشد و می توان ذرات فوتون را به آن نسبت داد. قدرت نفوذ اشعه در شرایط متعارفی در حدود چند سانتیمتر در هوا بوده بطوریکه با یک ورق کاغذ براحتی می توان جلوی آنها را سد کرد. اشعة حداکثر تا 5/1 میلی متر در سرب قابلیت نفوذ داشته و بالاخره اشعة دارای قدرت نفوذ بسیار زیادی است و تا چندین سانتیمتر در سرب نفوذ می کند. پرتوهای رادیواکتیو بهنگام برخورد با مواد گوناگونی سه اثر مختلف از خود بجا می گذارند:

1-1-1- اثر شیمیائی:

نظیر اثر نور بر امولوسیونهای حساس وفیلم عکاسی ( که منجر به کشف اشعة رادیواکتیو توسط هانری بکرل (1896) گردید):

1-1-2- اثر لومینسانس ( فسفرسانس) :

این پدیده تحت عنوان Scintillation در ساختمان دستگاه های سنتیلومتر مورد بحث قرار خواهد گرفت.

1-1-3- اثر یونیزاسیون:

که باعث یونیزه شدن برخی از گازها می شود که این خاصیت نیز بنوبه خود اساس کار برخی از وسایل سنجش رادیواکتیویته می باشد. (شمارشگر های گایگر)

هستة اتم با تشعش پرتوهای به هسته‌ای متفاوت با خواص جدید تبدیل می‌گردد. به عبارتی با تغییر جرم و عدد اتمی که ناشی از خروج پروتونها در قالب اشعه و الکترونها در قالب اشعة است اتم جدیدی بوجود می‌آید. این پدیده تحت عنوان تلاش هسته‌ای یا تلاشی رادیواکتیو[1]نامیده می شود. می‌دانیم مقدار تغییرات لحظه ای فوق نسبت به اتمهای حاضر در اتم(N) در لحظة دلخواه (T) مقدار ثابتی است ( قانون تجزیه) ، یعنی:

( = مقدار ثابت برای هر ایزوتوپ )

به عبارتی نسبت تلاشی هر هسته با تعداد اتمهای حاضر آن ایزوتوپ بوجود آمده نسبت مستقیم دارد.



بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام

منطقه زاگرس کمی کمتر از پهنه میهن را در بردارد، در حالیکه بجز نفت که یک کانسار مواد آلی است، تقریباً هیچ گونه اطلاعات معدنی و علمی و اقتصادی از این ناحیه عظیم در دست نیست
دسته بندی معدن
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 66 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 72
بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

بررسی پتانسیل معدنی استان ایلام

(فهرست مطالب)

عنوان صفحه

چکیده

مقدمه

فصل اول تاریخچه مطالب قبلی

1-1- مقدمه 6

1-2- مشخصات جغرافیایی استان 6

1-3- راههای ارتباطی 12

فصل دوم ژئو مرفولوژی منطقه

2-1- مقدمه 14

2-2- زمین شناسی ناحیه ای 16

2-3- چینه شناسی استان 19

فصل سوم پی جویی وپتانسیل یابی

3-1- سنگ آهک 31

3-2- گوگرد 36

3-3- سنگ های تزئینی 43

3-4- دولو میت 53

3-5- گچ 62

3-6- بیتومین و قیر طبیعی 68

فصل چهارم بررسی کانیهای سنگین منطقه ایلا م

4-1- مقدمه 72

4-2- مشخصات سطحی زمین 72

4-3- طرح اکتشاف ونمونه برداری 73

4-4- تشریح نتایج 75

نتایج و پیشنهادات 80

منابع و مراجع 82

چکیده

در رابطه با طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی کانسارهای استان ایلام ، مواردزیر استفاده و نقشه های مورد نظرتهیه گردیده است. این مدارک عبارتند از :

1- فتوژئولوژی عکسهای هوایی مناطق موجود در برگه های (sheet) های حمیل، چغا کبود، جویزر، زرنه و رووان.

2- تهیه نقشه های پایه و اصلاح این نقشه ها با توجه به عملیات صحرایی

3- تهیه 5 نقشه زمین شناسی و معدنی با مقیاس 50000 :1 که واجد نقاط معدنی مشخص شده در طرح می باشد.

4- نمونه برداری از مناطق یاد شده و آنالیز نمونه های مذکور.

5- تهیه گزارش مربوط به طرح پی جویی و پتانسیل یابی کانسارهای غیر فلزی.

در این طرح جمعاً تعداد 40 آنالیز بر روی نمونه ها صورت گرفته است و تعداد 100 شبانه روز برای طرح مذکور کار صحرایی صورت گرفته است و نتیجه آن مشخص شدن تعدادی اندیس معدنی می باشد.

در بازدیدهای اولیه این ناحیه سنگ شیلی سیاه رنگ کربناته حاوی ذرات پراکنده سولفید به همراه کانی سبز رنگ و اکسیدهای آهن جلب توجه نموده است.

بر اساس نقشه های تهیه شده و مطالعات انجام شده وجود ناهنجاری های باریت و نیز بیتومین و کمی فسفات و سیلستین به همراه ناهنجاری های سولفورهای آهن (پیریت و مارکاسیت) حاوی مقادیری ارسنیک، روشن گردید. در حالیکه آثار کانیهای مس در سطح زمین یافت نشد. در هر حال نتایج آزمایشات عنصری می تواند امکان حضور عناصر دیگر را بازگو نماید.

مقدمه

منطقه زاگرس کمی کمتر از پهنه میهن را در بردارد، در حالیکه بجز نفت که یک کانسار مواد آلی است، تقریباً هیچ گونه اطلاعات معدنی و علمی و اقتصادی از این ناحیه عظیم در دست نیست. امید است با پیگیری مطالعات که آغازش با این گونه پروژه هاست، بتوان با ایجاد کمترین هزینه توان معدنی آنرا مورد پژوهش و ارزیابی قرار داد.

در اکتشافات ژئوشیمیایی، ویژگی های ژئوشیمیایی و کانی سنگین کمپلکس های زمین شناسی مورد مطالعه قرار می گیرد. در این ره گذر مسائل نمایان شده در اثر مطالعات فاز قبلی مورد بررسی قرار گرفته و نواحی امیدبخش معدنی با ارزیابی قابلیت تولید معدن آن در فازهای تفصیلی تر بدست می آید.

ناحیه اکتشافی مورد درخواست در خط راست حدود 35 کیلومتری باختر تا شمال باختری شهر ایلام در منطقه ای کوهستانی قرار دارد. گستره مزبور از نظر زمین شناسی در منطقه زاگرس و در قلمرو سنگ های رسوبی با روند ساختاری شمال باختری قرار دارد.

کوشش بر آنست که با ایجاد کمترین هزینه و با بازدهی مناسب طرح اکتشاف ناحیه تدوین گردیده و نتیجه گیری لازم برای پاسخ به سؤال اصلی معدنی ناحیه مزبور،‌ یعنی وجود کانی سازی مس ارائه شود.

خاطرنشان می سازد که زون زاگرس حدود مساحت کشور را در بر گرفته این در حالی است که کمترین اطلاعات زمین شناسی را داراست، به ویژه از نظر تحقیقات معدنی بجز نفت عملاً صفر است شاید زمان آن رسیده باشد که این ناحیه عظیم را برای استفاده از کانیهای صنعتی و مهمتر از آن تحقیق پتانسیل معدنی آن مورد پژوهش قرار داد.

فصل اول

تاریخچة مطالعات قبلی

1-1-مقدمه

استان ایلام طبق تقسیمات زمین شناسی در بخش زاگرس چین خورده یا زاگرس خارجی واقع در جنوب غربی ایران واقع شده است پهنای این زون را 150 تا 250 کیلومتر تخمین زده اند، احتمالاً در برخی نواحی به زیر زاگرس رورانده کشیده می شود. این ناحیه توسط شرکت ملی نفت ایران تهیه شده است علاوه بر مطالعات فوق که بیشتر به صورت ناحیه ای و برای کارهای نفتی صورت گرفته است مطالعاتی که در استان ایلام و در رابطه با مواد معدنی تا کنون صورت گرفته عبارتند از:

- طرح مطالعاتی مواد اولیه مصالح ساختمانی استان ایلام که توسط یک گروه مطالعاتی در سال 1362 صورت گرفته است.

- گزارش طرح مطالعه پی جویی مواد معدنی دولومیت و خاکهای صنعتی استان ایلام – علی امامعلی پور – میرصالح میر – محمدی – مجری طرح: محمدعلی رضا قلی

- گزارش پراکندگی و تخمین ذخیره شن و ماسه شهریور 63 منوچهر سالمی، مجید ابراهیمی ساعتی.

هر چند از دیدگاه زمین شناسی و معدنی نقاط کور فراوانی در استان دیده می شود اما مطالعات فوق کمک شایان توجهی درباره کانسارهای موجود در استان نموده است بطوریکه تقریباً منابع گچ، آهک، شن و ماسه و خاک رس استان شناسایی شده و در بیشتر نقاط نیز به مرحلة بهره برداری رسیده است.

1-2-مشخصات جغرافیائی استان

استان ایلام با مساحتی حدود 19045 کیلومتر مربع تقریباً 2/1 درصد مساحت کل کشور در غرب ایران بین 31 درجه و 58 دقیقه تا 34 درجه و 15 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه 24 دقیقه تا 48 درجه و 10 دقیقه

طول شرقی قرار دارد.

استان ایلام از شمال به استان کرمانشاه از غرب به کشور عراق (در حدود 430 کیلومتر از مرز مشترک ایران و عراق در این استان می باشد.) از جنوب به قسمتی از استان خوزستان و از شرق به استان لرستان محدود بوده و بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای 5 شهرستان 12 بخش و 41 دهستان و 1022 آبادی می باشد. استان تا قبل از سال 1343 یکی از شهرستانهای تابع استان کرمانشاه بوده و سپس با تغییراتی از نظر تقسیمات کشوری و منظم شدن دهستانهای مجاور در سال 1345 به فرمانداری کل و در سال 1353 به استان تبدیل گردید. شهرستان ایلام در فاصله حدود 730 کیلومتری تهران واقع شده و دارای مساحتی در حدود 4000 کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا 1319 متر می باشد.

شهرایلام در دره ای کوهستانی قرار گرفته و با ارتفاعات کبیر کوه (در جنوب شرقی) و مانشت (شمال و شرق) محصور گردیده است، استان ایلام منطقه ای است کوهستانی که مهمترین کوههای آن عبارتند از: کبیر کوه که بلندترین قله آن ورزین دارای ارتفاع 3062 متر و دینار کوه که بلندترین قله آن 2600 متر ارتفاع دارد، رشد سالانه جمعیت در دهه گذشته 5/4 درصد بوده که در بعضی از بخشهای استان به 7% نیز می رسد. رشد نرخ بیکاری استان حدود 20% می باشد فعالیت اغلب ساکنین استان را دامداری توأم با کشاورزی تشکیل می دهد. از مساحت استان ،469000 هکتار جنگل، 1200000 هکتار مراتع، 200000 هکتار اراضی دیم و 50000 هکتار اراضی آبی می باشد.

در این استان طوایف عرب، لر و کرد وجود دارد که علیرغم تنوع در گویش و فرهنگ همه در اعتقاد به مذهب شیعه اثنی عشری و وفاداری به انقلاب اسلامی مشترک می باشند. (حدود 93/99 درصد مسلمان هستند) با توجه به سرشماری سال 1370 جمعیت استان به حدود (440693) نفر رسید مردم ایلام در زمره

مطمئن ترین مرزداران کشور هستند که طی 8 سال دفاع مقدس با نثار خون شهیدان خود این واقعیت را ثابت کردند.

مهمترین ارتفاعات این استان عبارتند از:

1- کبیر کوه، که جهت آن از شمال غرب به جنوب شرقی استان ایلام بوده و بلندترین قله آن بنام ورزین 3062 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

2- دینار کوه، با ارتفاع 2600 متر از شعب کبیرکوه بوده و بین آبدانان و دهلران واقع است.

3- کوههای یخجیر، سیاه کوه، سرخ کوه، حمرین کوه، از ارتفاعات مهم منطقه محسوب شده و از شعبات کبیرکوه بشمار می روند.

بخش جنوبی استان ایلام که عمدتاً اراضی شهرهای مهران و دهلران را در بر می گیرد، خالی از ارتفاعات و مرکب از دشتهای صاف و هموار است.

دشتها:

دشتهای مهم استان عبارتند از دشت مهران، محسن آب، حسین آباد، دشت کلات، مورموری در آبدانان و دشت عباس.

استان ایلام از نظر اقلیمی جزء مناطق گرم ایران بشمار می رود ولی عامل ارتفاع نقش مهمی در تنظیم وضع اقلیمی وفصول درجه حرارت محلی دارد. خصوصیت یک چنین منطقه ای اختلاف زیاد درجه حرارت شب و روز و بین کوه و دشت می باشد.

در تیر ماه درجه حرارت دما به 400 درجه سانتی گراد می رسد که همین پدیده به فرسایش مکانیکی کمک می نماید. به هنگام گرمای تابستان، مردم ناگزیر به داخل کوهها و دره های واقع بین دو چین خوردگی مهم

کبیرکوه و انجیرکوه پناه می برند و به هنگام سرمای زمستان روانه مناطق شرق بین النهرین می شوند. به این ترتیب تنها منطقه ای که در تمام سال از حداقل رطوبت لازم برای زندگی برخوردار می باشد، همان دره های واقع بین دو چین خوردگی است. باران بهاره در پشت کوه زیاد است. میزان بارندگی در مناطق مهران و دهلران سالیانه حدود 200 تا 300 میلی متر است و در شمال و شمال شرقی استان به 300 تا 900 میلیمتر می رسد. میزان متوسط باران سالانه 390 میلی متر است ولی در ارتفاعات هر زمستان باید انتظار برف را داشت.

هوای سرتاسر ایلام با وجود کوهستانی بودن منطقه در زمستان مه آلود و در تابستان بر اثر گرمای شدید دشت و سوختن علفها و وزش بادها از دشت به کوه غبارآلود است. می توان گفت که روی هم رفته در بخش کوهستانی 8 ماه و در بخش دشتها 4-3 ماه خوش هوائی وجود دارد. به طور کلی می توان گفت که شهر ایلام منطقه ایست که با ارتفاع زیاد سرد سیری بوده و از هوایی سالم بخصوص در فصل تابستان معتدل برخوردار است.

در صورتیکه منطقه مهران چون در دشت واقع شده و ارتفاع کمتری دارد. دارای آب و هوای گرم است (وزش بادهای گرم در تابستان مزید بر گرمای هوای این منطقه در تابستان می شود).

آب :

با توجه به میزان بارندگی و وجود رودخانه های متعدد،‌ اکثر مناطق این استان از نظر تأمین آب دارای شرایط مطلوبی است. ولی با توجه به اینکه محل استخراج معادن عمدتاً در نقاط دور از نواحی مسکونی می باشد مسئله تأمین آب مورد نیاز برای معادن و یا تأسیسات و کارخانجات بهره برداری و تولیدی از اهمیت خاص برخوردار است.

منابع آب سطح استان را در دو بخش آبهای سطحی (رودخانه ها) و آبهای زیرزمینی می توان بررسی نمود:

رودخانه ها:‌ رودخانه های این استان عموماً از کبیرکوه سرچشمه می گیرند و به طرف شرق جریان دارند.تعدادی از آنها به رودخانه سیمره منتهی شده و برخی دیگر از مرز کشور عبور کرده و به خارج از کشور می ریزند. استان از نظر حجم آب رودخانه غنی است و علی الظاهر تعداد رودخانه ها بیش از 11 بستر با آبدهی های مختلف گزارش شده است که مورد استفاده 146 آبادی قرار می

گیرند و بر روی آنها بیش از 255 هکتار از اراضی را آبیاری می کند، مهمترین رودخانه های این استان عبارتند از:

رودخانه های سرابله، چرداول، سراب کلان، سراب زنجیره، گرو، گنجه، کلم، سیکان و شیخ مکانی که اغلب از کبیرکوه سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن اراضی وسیعی از استان به رودخانه سیمره می ریزد.رودخانه کنجانچم (آبدهی این رودخانه در زمستان و بهار 5-4 متر مکعب در ثانیه و در پائیز و زمستان 2-8/0 متر مکعب و در مواقع سیلابی نیز به 500 متر مکعب در ثانیه می رسد)، چنگوله (5/1 متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد و دارای املاح سولفاته و کلرور است)، گاوی (که از جمله رودخانه های سیلابی بشمار می رود و حدوداً 2-1 ماه در سال آب دارد) و میمه (2 متر مکعب در ثانیه آبدهی دارد و دارای املاح فسفره است) از دیگر رودخانه های این استان محسوب می گردد.

آبهای زیرزمینی:

با وجود پهنه های وسیعی از طبقات غیر قابل نفوذ در سطح استان، سفره های آب زیرزمینی در اکثر مناطق وجود داشته و مورد بهره برداری قرار می گیرد.خروج آب زیرزمینی به سطح زمین به صورت چشمه های متنوع، عمدتاً در کنار ارتفاعات دیده می شود که سرچشمه برخی از رودخانه های منطقه را تشکیل می دهند. این چشمه ها اغلب از لایه های آهکی و در

فصل مشترک آهکها با لایه های نفوذ ناپذیر مجاور خارج می گردند مهمترین این چشمه ها در مناطق سراب، سراب کارزان، سراب باغ، دره شهر و سراب آبدانان دیده می شوند.

سفره های آبرفتی در کلیه دشتهای آبرفتی وجود دارد و بر حسب نوع لایه های زمین شناسی اطراف دشت کیفیت آب سفره ها متفاوت است.

در دشت ایلام سطح آب زیرزمینی بالا است و متوسط عمق آب در حدود 3 متر می باشد. کیفیت آب مناسب بوده و از تیپ کربناته است.

در دشت صالح آباد سفره آب زیرزمینی گسترش مناسب دارد لیکن درصد املاح آب بالاست و تیپ آب کلروره و سولفاته است. در قسمتهای جنوبی تر دشت رودخانه کنجانچم دارای آب شور است.

در سفره آب زیرزمینی دشت مهران، سطح آب بالا بوده و میانگین آن بالای 3 متر است. کیفیت آب در بخشی که توسط رودخانه کنجانچم تغذیه می شود مناسب نیست و نسبتاً شور است ولی در بخشی که توسط رودخانه گاوی تغذیه می گردد. از شرایط بهتری برخوردار است.

در دشت دهلران، سطح آب زیرزمینی دشت نسبتاً بالاست و دارای عمقی معادل 6 متر می باشد. کیفیت آب در بخش بالای دشت مناسب است ولی در وسط دشت وجود آب شور محدودیت هائی در بهره برداری از چاههای آب ایجاد می کند.

دشت عباس – گرچه این دشت وسیع توسط آبرفت پوشیده شده است، لیکن ضخامت آبرفت در بخش اعظم دشت ناچیز است. در بخش شرقی دشت وجود آب با کیفیت مناسب امکان بهره برداری از آن را فراهم کرده است. قابل توجه است که سفره آب سطحی این دشت دارای کیفیت نامناسب می باشد.

دشت کارزان – اگرچه وجود چشمه های فراوان در این دشت، حفر چاههای آبرفتی را منتفی می کند، لیکن

می توان اظهار نمود که سطح آب زیرزمینی در این دشت بالا بوده و کیفیت آن مطلوب می باشد.

دشت هلیلان – این دشت نیز دارای سفره های آبرفتی مناسب می باشد. و کیفیت آب آن خوب است سفره های آب زیرزمینی موجود در آهکها نیز می توانند یکی از مهمترین منابع تأمین آب بخصوص در نقاطی که کیفیت آب سفره آبرفتی نامناسب است، باشد. این سفره ها عمدتاً در آهکهای سازند آسماری و ایلام – سروک ذخیره شده اند.

1-3-راههای ارتباطی:

استان ایلام دارای یک شبکه هماهنگ نمی باشد و با توجه به اینکه استان فاقد هر گونه شبکه راه آهن و فرودگاه بوده و روستاها و شهرها پراکنده می باشد. اهمیت یک شبکه صحیح ارتباطی ضروری بنظر می رسد و اتصال استان به خط راه آهن کشور از محور اندیشمک یا محور الیگودرز پیشنهاد می گردد. همچنین فرودگاه که یکی از عوامل اصلی توسعه منطقه بحساب می آید که بحول وقوه الهی تا پایان سال 73 قسمتی از آن به مرحله بهره برداری می رسد. طول راههای اصلی استان بیش از 400 کیلومتر و راههای فرعی آن بیش از 750 کیلومتر می باشد. شبکه راههای موجود باعث اتلاف مقدار متنابهی از تولیدات کشاورزی و دامی استان شده و این مسئله بر توزیع این محصولات در سطح استان مؤثر می باشد مطالعات انجام شده نشان می دهد در صورت ایجاد یک شبکه هماهنگ ارتباطی، استان می تواند بسیاری از مواد اولیه مورد نیاز صنایع غذائی ساختمانی را تأمین نموده و باعث رونق سرمایه گذاری در منطقه و جذب نیروی متخصص گردد.

مجموع راههای در دست ساختمان استان 648 کیلومتر است. همچنین 283 کیلومتر راه نیز مطالعه شده جهت گسترش راههای استان در نظر گرفته شده و 658 کیلومتر راه در دست مطالعه و بررسی می باشد. همچنین در برنامه پنج ساله اول 2 محور اصلی، 11 محور فرعی و 500 کیلومتر راه روستائی در نظر گرفته شده است.

ضمناً با توجه به اتمام عملیات حفر تونل آزادی بطول 1172 متر و راه اندازی آن تا پایان سال 75 نقش مؤثری در ایجاد راه ارتباطی استان دارا می باشد.

فصل دوم

ژئومورفولوژی منطقه

2-1- مقدمه

بطور کلی، سیمای ژئومورفولوژیکی استان را رشته کوهها و نواحی کوهستانی، دشتها و تپه ماهورها تشکیل می دهد، بطوریکه – از کل مساحت استان کوهستانی و عمدتاً پوشیده از جنگل و بقیه را دشتها و تپه ماهورها شامل می شود.

گسترش عمومی رشته کوهها و ارتفاعات در نیمه شرقی و شمال شرقی و گسترش دشتها و نواحی کم ارتفاع در نیمه غربی و جنوبغربی می باشد، ولی این حالت کلیّت نداشته بطوریکه در بین رشته کوههای مرتفع نیز دشت های عموماً کم وسعت قرار دارند که زمینهای مزروعی عشایر بر روی آنها واقع شده است.

عوامل کنترل کننده سیمای ریختار شناسی و چهره پرداز منطقه شامل عوامل ساختاری، لیتولوژیکی و فرآیندهای آب و هوائی می شود.


بهینه سازی انفجار در معادن سنگ آهن (چغارت و گل گهر)

با توجه به اینکه انتخاب روش مناسب جهت انفجار باعث کاهش هزینه های معدن، خردایش مناسب سنگها، ایمنی بیشتر و بسیاری مزایای دیگر می شود، در این تحقیق با شناخت درست اجزای انفجار و تئوریهای مختلف با بهینه سازی انفجار آشنا می شویم در این تحقیق انواع مواد منفجره و خواص آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است بعلاوه بهینه سازی آتشباری در دو معدن بزرگ آهن ایران، چغ
دسته بندی معدن
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 80 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 67
بهینه سازی انفجار در معادن سنگ آهن (چغارت و گل گهر)

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

بهینه سازی انفجار در معادن سنگ آهن (چغارت و گل گهر)

فصل اول: تعریف پارامترهای طراحی انفجار

عنوان

مقدمه

7

1-1- تعریف پارامترهای طراحی انفجار

8

1-2- روش های طراحی پارامترهای انفجار

14

1-2-1- ضخامت بار سنگ

14

1-2-2- روشهای محاسبه بردن

15

1-2-3- فاصله ردیفی چالها

16

1-2-4- ارتفاع پله

17

1-2-5- اضافه چال

18

1-2-6- گل گذاری

19

1-2-7- شیب چال

20

1-2-8- محاسبه وزن ستون ماده منفجره

21

1-2-9- خرج گذاری منقطع یا چند مرحله ای

22

1-2-10- انرژی ویژه

23

1-2-11- خرج ویژه

25

1-2-12- خرج ته چال

27

1-2-13- خرج میان چال

28

فصل دوم : بهینه سازی چالهای انفجاری 29

1-2- انواع مواد منفجر ه 30

2-2- مواد منفجره معمول در معادن 31

2-3- مواد منفجره ژله ای 32

2-4- تئوریهای انفجار 35

2-4-1- تئوری long forse 35

2-4-2- تئوری ASH 36

2-4-3- تئوری nitronobel 39

2-4-4- تئوری اندرسون 40

2-4-5- تئوری پیرس 41

2-4-6- تئوری کوینا 42

2-4-7- تئوری اولافسون 43

فصل سوم : بهینه سازی آتشبازی در معدن سنگ آهن چغارت 48

3-1- بررسی وضعیت خاص معدن سنگ آهن چغارت 49

3-2- آبشناسی معدن چغارت 50

3-3- بررسی پارامترهای انفجار معدن چغارت 51

3-4- بهینه سازی سیستم حفاری آتشباری 57

فصل چهارم : بهینه سازی آتشباری در معدن سنگ آهن گل گهر

64

4-1- بررسی وضعیت معدن سنگ آهن گل گهر

65

4-1-1- مشخصات معدن گل گهر

65

4-1-2- مراحل کار معدن گل گهر

66

4-2- بررسی سیستم انفجار و بهینه سازی آن در معدن

67

4-3- طراحی نقشه انفجار گل گهر با روشهای تئوریک

71

4-4- بررسی هزینه های انفجار در معدن گل گهر

72

4-5- نتایج حاصل از تحقیقات

72

چکیده

این پروژه در ارتباط با بهینه سازی انفجار در معادن سنگ آهن می باشد در ابتدا به بررسی اجزای انفجار و پارامترهای آن پرداخته شده است سپس انواع تئوریهای انفجار به همراه معرفی انواع مواد منفجره آورده شده است.

در قسمت آخر پروژه بهینه سازی انفجار در دو معدن سنگ آهن چغارت و گل گهر مورد ارزیابی قرار گرفته است.

مقدمه

با توجه به اینکه انتخاب روش مناسب جهت انفجار باعث کاهش هزینه های معدن، خردایش مناسب سنگها، ایمنی بیشتر و بسیاری مزایای دیگر می شود، در این تحقیق با شناخت درست اجزای انفجار و تئوریهای مختلف با بهینه سازی انفجار آشنا می شویم. در این تحقیق انواع مواد منفجره و خواص آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است بعلاوه بهینه سازی آتشباری در دو معدن بزرگ آهن ایران، چغارت و گل گهر بررسی شده است.

فصل اول:

تعریف پارامترهای طراحی انفجار

1-1- تعریف پارامترهای طرحی انفجار

طراحی انفجار، با طراحی اجزای خاص انجام می شود که این اجزا به طور کلی عبارتند از:

1- قطر چال (hole diameter) :

که با علامتهای Q , d, D نمایش داده می شود و واحد آن میلیمتر یا اینچ می باشد.

2- بردن (burden) :

فاصله بین دو ردیف چال موازی با هم است . واحد آن متر یا فوت می باشد و با B یا V نشان داده می شود .

فاصله اولین ردیف چال تا سطح آزاد بردن ماکزیمم نامیده می شود و مقدار آن از دیگر بردنها بیشتر است. (Vmax QV) که V مربوط به ردیفهای عقب تر است.

3- فاصله ردیفی چالها (spacing) :

فاصله دو چال را در یک ردیف گویند و با E نشان داده می شود و با واحدهای متر یا فوت معین می شود.(ft-m).

4- طول چال (height) :

ارتفاع چالی است که برای خرج گذاری حفر می کنیم و واحد آن متر یا فوت است.

(ft-m). در واقع ارتفاع کلی چال زده شده است.

5- اضافه چالی (sub drilling):

ارتفاعی از چال است که در زیر پله حفر می شود تا کف پله بعدی که از آتشبازی ایجاد می شود، مسطح شود و واحد آن متر یا فوت است (ft-m). و با علامت U نشان می دهند. این مقدار تفاوت طول کلی چال و ارتفاع پله می باشد.

6- ارتفاع پله (height of stop) :

ارتفاع پله مورد استخراج است و عموماً با K نمایش می دهند. واحد آن متر یا فوت است(ft-m)

7- ارتفاع گل گذاری (stemming) :

ارتفاعی از چال است که با گل پر می کنند و با T نشان می دهند و واحد آن متر یا فوت است (ft-m) و تاثیر زیادی در راندمان آتشباری دارد ولی در معدن چادرملو اصلاً به آن توجهی نمی شد.

8- ارتفاع خرج گذاری (height of explosive) :

میزان ماده منفجره به ازای واحد طول چال است که آنرا با (Qc , n) و تراکم خرج ته چال (Qc , n) می باشد و واحد آن کیلوگرم بر متر یا پوند بر فوت می باشد (1b/ft-kg/m).

9- تراکم خرج گذاری (accumulation of explosive):

میزان ماده منفجره به ازای واحد طول چال است که آنرا با Q , n نمایش می دهند و خود شامل تراکم خرج وسط چال(Qc , nc ) و تراکم خرج ته چال (Qb ,nb ) می باشد و واحد آن کیلوگرم بر متر ویا پوند بر فوت می باشد. (1b/ft-kg/m).

10- مصرف ویژه (specific charge) :

که با q نشان داده میشود و عبارتست از میزان ماده ناریه لازم که به ازای آن یک تن یا یک مترمکعب ماده معدنی بدست می آید.

11- حفاری ویژه (specific drilling) :

که با d نشان داده می شود و عبارتست از مقدار طول چال حفر شده به ازای هر تن یا هر مترمکعب استخراج ماده معدنی.

12- YR وزن مخصوص ماده معدنی :

در فرمولهای برحسب بیان می شود.

13- ye وزن مخصوص ماده منفجره :

در فرمولهای بر حسب بیان می شود.

لازم به توضیح است که بین اجزاء فوق روابطی منطقی جهت طراحی آنها وجود دارد که این روابط تحت عنوان تئوریهای طراحی توسط دانشمندان مختلف ارائه شدند و در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.

این روابط تابع شرایط زیر هستند:

الف- هدف از انفجار

ب- نوع و ساختمان سنگ

ج- نوع و کیفیت ماده منفجره

د- شرایط محیط کار معدن

ه- شیب چال

و- شیب پله

ز- تناژ استخراجی

ح- ابعاد لازم برای سنگی که استخراج می شود

ط- پایداری پله

ی- ایمنی

ک- آرایش چالها

ل- عرض پله

م- سطح آزاد

ن- زاویه شکست سنگ

س- لرزش زمین

ع- لرزش هوا

ف- پرتاب سنگ (fly rock)

ظ- فاصله زمانی تأخیر

لازم به ذکر است که شرایط فوق نیز متقابلاً بر هم و بر روش آتشباری چالها تأثیر گذارند . از عوامل و شرایطی که در بالا به آنها اشاره شد برخی را باید مربوط به قبل از انفجار و برخی دیگر را باید مربوط به بعد از انفجار دانست . البته برخی را نیز باید قبل و بعد از انفجار مورد بررسی قرار داد .

1-2- روش های طراحی پارامترهای انفجار

1-2-1- ضخامت بارسنگ: (burden)

نزدیک ترین فاصله سطح آزاد هنگام انفجار تا محل چاه ضخامت بار سنگ نامیده می شود که مهمترین پارامتر هندسی در طراحی الگوی انفجار معادن روباز می باشد. این پارامتر در ارتباط مستقیم با سایر عوامل طراحی بوده و تغییرات آن روی پیامدهای انفجار بسیار موثر است و چنانچه در محاسبه آن خطا وجود داشته باشد ، باعث بوجود آمدن نتایج نامناسب (خردایش ناجور سنگ) و پیامدهای نامطلوب (پرتاب سنگ، لرزش زمین و لرزش هوا) در عملیات انفجار خواهد شد. اگر ضخامت بارسنگ یا به عبارت دیگر فواصل بین چالها در عرض ، کمتر از مقدار واقعی و بهینه خود در نظر گرفته شود ، پرتاب سنگ و لرزش هوا زیاد شده و سنگ بیش از اندازه خرد می شود و عملیات انفجار توام با سر و صدای زیاد خواهد بود و در نتیجه عملاً بخش مهمی از انرژی ماده منفجره به هدر می رود . در این صورت به دلیل افزایش میزان حفاری و مصرف ماده منفجره هر دو پارامتر حفاری ویژه و خرج ویژه اضافه خواهند شد .

ازطرف دیگر چنانچه اندازه ضخامت بار سنگ بیش از مقدار مورد نیاز باشد پدیده ها و پیامدهای نامطلوبی نظیر شکست بیش از حد( back break) یا عقب زدگی، ایجاد قطعات درشت سنگ (over size) ، شکل گیری سکو در پای پله و لرزش زمین بروز خواهد کرد.


بررسی سیستم آتشباری نانل

در پیرامون مواد ضد کلوخه شدن باید گفت که این مواد از این جهت به نیترات آمونیوم افزوده می‎شود که اولا از بهم چسبیدن دانه های نیترات و کلوخه شدن آنها جلوگیری نماید و در مرحله بعد باعث گردد که دانه های نیترات آمونیوم از استحکام کافی در برابر تغییرات درجه حرارت و تغییرات درصد رطوبت برخوردار شوند
دسته بندی معدن
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 7545 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 99
بررسی سیستم آتشباری نانل

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

بررسی سیستم آتشباری نانل

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: مواد منفجره مصرفی در معادن

1-1- مقدمه............................................................................................................... 1

1-2- باروت............................................................................................................... 2

1-3- آنفو (ANFO)................................................................................................. 3

1-4- آنفوی مقاوم درمقابل آب (Akvanol)........................................................... 4

1-5- آنفوی سنگین (Heavu ANFO)................................................................... 5

1-6- مواد منفجره ژله ای (Slurry)........................................................................ 5

1-7- مواد منفجره امولسیون (Emulsion)............................................................. 6

1-7-1- امولیت (Emulite)...................................................................................... 8

1-8- امولان (Emulan)........................................................................................... 8

1-9- دینامیت (Dynamite)..................................................................................... 9

فصل دوم: عوامل انفجاری

2-1- مقدمه............................................................................................................... 10

2-2- فتیله اطمینان (Safety Fuse)......................................................................... 10

2-2-1- آتشکاری با فتیله اطمینان و چاشنی............................................................ 11

2-2-2- مزایا و معایب فتیله اطمینان......................................................................... 11

2-2-2-1- مزایا........................................................................................................ 11

الف

2-2-2-2- معایب...................................................................................................... 12

2-3- فتیله انفجاری (Detonating Cord).............................................................. 12

2-3-1- مزایا و معایب فتیله انفجاری....................................................................... 13

2-3-1-1- مزایا ....................................................................................................... 14

2-3-1-2- معایب...................................................................................................... 14

2-4- چاشنی برقی..................................................................................................... 14

2-4-1- مزایا و معایب آتشباری برقی...................................................................... 15

2-4-1-1- مزایا........................................................................................................ 15

2-4-1-2- معایب ..................................................................................................... 16

2-5- سیستم هرکودت (چاشنی گازی)..................................................................... 16

2-5-1- مزایا و معایب سیستم هرکودت.................................................................. 17

2-5-1-1- مزایا........................................................................................................ 17

2-5-1-2- معایب ..................................................................................................... 17

2-6- سیستم نانل...................................................................................................... 18

2-6-1- مزایای سیستم نانل..................................................................................... 18

2-7- پرایمر............................................................................................................... 19

2-8- بوستر............................................................................................................... 19

2-9- تأخیر و نقش آن در پارامترهای انفجار و خردشدگی سنگها.......................... 20

فصل سوم: بررسی سیستم نانل و استفاده از آن در چند معدن

3-1- مقدمه............................................................................................................... 23

3-2- فرآیند ساخت نانل............................................................................................ 24

3-3- اجزاء تشکیل دهنده واحد نانل......................................................................... 25

3-3-1- تیوپ نانل..................................................................................................... 25

3-3-2- چاشنی......................................................................................................... 26

3-3-3- رابط............................................................................................................. 27

3-3-4- استارتر........................................................................................................ 28

3-3-5- برچسب مشخصات نانل.............................................................................. 29

3-3-6- گیره............................................................................................................. 29

3-4- آزمایشهای انجام شده در روی تیوپ نانل...................................................... 29

3-4-1- بررسی مقاومت تیوپ نانل.......................................................................... 29

3-4-2- حساسیت در مقابل عوامل شیمیایی............................................................. 30

3-5- انواع چاشنی نانل............................................................................................. 30

3-5-1- چاشنی NONLE GT/MS........................................................................ 32

3-5-2- چاشنی NONEL GT/T............................................................................ 32

3-5-3- چاشنی NONEL UNIDET................................................................... 33

3-6- انواع رابط........................................................................................................ 34

3-6-1- رابط نوع UB0........................................................................................... 34

3-6-2- رابطهای نوع UNIDET............................................................................. 34

3-6-3- رابط خوشه ای .......................................................................................... 35

3-7- تحلیل مراحل آتشباری با نانل.......................................................................... 35

3-7-1- اتصالات با استفاده از رابط UB0.............................................................. 36

3-7-2- اتصال تیوپ نانل به فتیله انفجاری (کرتکس).............................................. 38

3-7-3- اتصال توسط رابط خوشه ای..................................................................... 39

3-8- آتش کردن مدار نانل....................................................................................... 40

3-8-1- ماشین انفجار دستی HN1......................................................................... 40

3-8-2- ماشین انفجار پنوماتیک از راه دور PN1................................................... 42

3-8-3- انفحار با چاشنی الکتریکی........................................................................... 43

3-9- چند نمونه از نحوه اتصال مدار با استفاده از چاشنی و رابط های نانل......... 43

3-9-1- مدار انفجار کوچک پلکانی........................................................................... 43

3-9-2- مدار انفجار بزرگ پلکانی............................................................................. 44

3-9-3- انفجار جهت حفر ترانشه............................................................................. 45

3-9-4- اتصال با استفاده از رابط های NONEL UNIDET برای معادن روباز........... 46

3-9-5- اتصال با استفاده از رابط های NONEL UNIDET برای حفر ترانشه.. 49

3-9-6- آتشباری تونل.............................................................................................. 50

3-10- استفاده نانل برای آتشباری معدن ماگما سوپریور سوپریور آریزونا.......... 51

3-10-1- آزمایش نانل در حفر راهروها.................................................................. 51

3-10-2- آزمایش نانل در کارگاههای استخراج معدن ماگما سوپریور................... 51

3-10-3- تاثیرات خرجگذاری نانل و بهم بستن آن ................................................. 52

3-11- استفاده از نانل برای آتشباری معدن طلای هارمونی................................... 53

3-12- استفاده از نانل در معدن گل گهر ................................................................. 60

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل و نتایج بدست آمده از استفاده نانل

4-1- معدن ماگما سوپریور...................................................................................... 74

4-1-1- چال منفجر نشده (Misfire)....................................................................... 74

4-1-2- مطالعه زمانی............................................................................................... 74

4-1-3- استاندارد کردن الگوی حفاری.................................................................... 75

4-1-4- نتایج بدست آمده از استفاده نانل در معدن ماگما سوپریور....................... 75

4-2- معدن طلای هارمونی....................................................................................... 76

4-2-1- نتایج بدست آمده از بکارگیری سیستم نانل در معدن طلای هارمونی........ 78

4-3- معدن گل گهر................................................................................................... 81

4-4- مراحل قبل از خرج گذاری .............................................................................. 82

4-5- هنگام خرجگذاری ........................................................................................... 82

4-6- وصل کردن مدار............................................................................................. 83

4-7- کنترل اتصالات ................................................................................................ 83

4-8- مهلت نگهداری در انبار.................................................................................... 84

4-9- محصولات آسیب دیده .................................................................................... 84

4-10- نتایج .............................................................................................................. 85

فهرست منابع.............................................................................................................. 87

پیوست........................................................................................................................ 89

چکیده

این پروژه عنوان بررسی سیستم آتشباری نانل را به خود اختصاص داده است. ابتدا مواد منفجره صنعتی (مواد منفجره معمول در معادن) بطور مختصر شرح داده شده است و از آنجا که اکثر مواد منفجره مورد استفاده در کارهای معدنی از حساسیت پایینی برخودارند، عوامل انفجاری مورد بررسی قرار گرفته اند. مقایسه انجام گرفته بین عوامل انفجاری، نشان دهنده این است که سیستم نانل دارای برتری هایی نسبت به دیگر عوامل می‎باشد. شرح کامل جزییات این سیستم بدنه اصلی این پروژه را تشکیل می‎دهد. بدنبال بررسی این سیستم، شرح نتایج بدست آمده از استفاده نانل در معدن مس ماگما سوپریور، سوپریور آریزونا، معدن طلای هارمونی و معدن سنگ آهن گل گهر ارائه شده است.

فصل اول: مواد منفجره مصرفی در معادن

1-1- مقدمه

در اوایل قرن هفدهم باروت سیاه تولید گردید و برای لق کردن سنگ در صنعت معدن، انفجار جایگزین روش اصلی یعنی حرارت دادن شد. با ورود به قرن هیجدهم باروت بطور گسترده ای در کارهای ساختمانی مورد استفاده قرار گرفت تا زمانی که ویلیام بیکفورد انگلیسی فتیله اطمینان را در سال 1831 به ثبت رساند. این فتیله یک وسیله مطمئن و ایمن برای آتش زدن باروت در اختیار آتشکاران قرار گرفت.

درسال 1846، اسکانیوسوبره رو که یک ایتالیایی بود نیتروگلیسیرین را کشف کرد. آلفرد نوبل برای ایمن کردن نیتروگلیسیرین به هنگام حمل و نقل در سال 1867 آنرا جذب Kieselguhr (نوعی خاک دیاتومه) کرد که نه تنها سه برابر وزن خود نیتروگلیسیرین را جذب می کرد بلکه از حساسیت آن نسبت به ضربه می کاست و پس از خمیر شدن و شکل گرفتن به صورت فشنگ در داخل کاغذ پیچانده می شد بدین ترتیب دینامیت اختراع شد.

آلفرد نوبل در سال 1875، نیتروگلیسیرین حل کرد و بدین ترتیب ژلاتین انفجاری (نوعی دینامیت) که مخلوطی ژلاتینی شکل از 92% نیتروگلیسیرین و 8% نیتروسلولز بود ساخت. و در سال 1879 از مخلوط کردن نیترات سدیم و سایر مواد به ژلاتین انفجاری مواد منفجره ضعیفتر بدست آمد. در سال 1920، نیتروگلیکول به دینامیت اضافه شد که نقطه انجماد آن را بطور قابل ملاحظه ای پایین آ‎ورد.

در سال 1956، آنفو (نیترات آمونیوم و گازوئیل) وارد بازار آمریکا شد. در سال 1985 نیترونوبل، آنفوی جدیدی را که مقاومت بیشتری در برابر آب داشت به نام Akvanol عرضه کرد.

و در سال 1960، اسلاری و مواد منفجره با گرانروی بالا تولید شدند ودر سال 1970 امولسیونهای انفجاری (امولیت) و در سال 1980، آنفوی تقویت شده جدید (امولان) تکمیل و عرضه شدند که تحول جدیدی را در چالهای آبدار بوجود آوردند. (9)

مواد منفجره صنعتی را به دسته های زیر تقسیم گردیده اند: (7)

1- مواد منفجره دانه ای مثل باروت و نیترات آمونیوم

2- مواد منفجره ژله ای

3- دینامیت ها

1-2- باروت

باروت مخلوطی مکانیکی از نیترات سدیم یا پتاسیم زغال و گوگرد است. در حالی که هیچکدام از آنها ماده منفجره نیستند. باروت از مواد منفجره کند سوز است و سرعت سوختن آن در مقایسه با مواد منفجره قوی خیلی کمتر از آنهاست. ترکیب انواع باروت در جدول (1-1) آمده است.

جدول (1-1): ترکیب انواع باروت (7)

مواد ترکیبی

درصد ترکیبی در دو نوع A و B

A

B

نیترات پتاسیم

74

-

نیترات سدیم

-

71

زغال

6/15

5/16

گوگرد

4/10

5/12

حساسیت به ضربه و سرعت سوختن باروت نیترات سدیم دار (B) کمتر از باروت نیترات پتاسیم دار (A) است. ازدیاد زغال سبب کمتر شدن سرعت سوخت می‎شود. مقدار رطوبت کمتر از 2% و تغییر مختصر گوگرد اثری در سرعت سوختن باروت ندارد. باروت درفضای باز با سرعت 1cm/sec می سوزد و چنانچه شرایط سوختن سریع فراهم شود سرعت سوختن آن به 450m/sec می رسد. باروت را می‎توان به صورت فله در چال ریخت یا به صورت فشنگهای ساخته شده به شکل استوانه مصرف کرد. (7)

1-3- آنفو (ANFO)

آنفو حروف اول کلمات (Ammonium Nitrate Fuel Oil) به معنی مخلوط نیترات آمونیوم و سوخت مایع است. نیترات آمونیوم در اکثر مواد منفجره بعنوان اکسید کننده مصرف دارد.

آنفو به علت ارزانی و ایمنی زیاد بمقدار وسیعی در کارهای معدنی مصرف می‎شود. بطور کلی آنفو شامل 94% نیترات آمونیوم است که دانه های آن با مواد ویژه ضد کلوخه شدن (Anticake) پوشیده شده و 6% سوخت مایع هم جذب آن گردیده است.

در پیرامون مواد ضد کلوخه شدن باید گفت که این مواد از این جهت به نیترات آمونیوم افزوده می‎شود که اولا از بهم چسبیدن دانه های نیترات و کلوخه شدن آنها جلوگیری نماید و در مرحله بعد باعث گردد که دانه های نیترات آمونیوم از استحکام کافی در برابر تغییرات درجه حرارت و تغییرات درصد رطوبت برخوردار شوند.

البته لازم به ذکر است که میزان افزودن مواد ویژه ضد کلوخه شدن باید به اندازه ای باشد که روی جذب گازوئیل اثر منفی نگذارد. حساسیت آنفو به انفجار مربوط به ترکیب، خواص فیزیکی ، ابعاد دانه ها و وزن مخصوص آن می‎باشد. سرعت انفجار آنفو با ازدیاد قطر خرج اضافه می‎شود و به حداثر 4300m/sec در قطر 13cm می رسد. محصور بودن نیز سرعت انفجار آنفو را بالا می‎برد ماکزیمم انرژی از انفجار آنفوزمانی است که مقدار سوخت به 7/5 % برسد. اضافه کردن فلزات سوختی نظیر آلومینیوم سبب ازدیاد انرژی آنفو می‎باشد.


معرفی و بررسی عوامل موثر در میزان نفوذ آبهای زیرزمینی به داخل تونلهای معدنی

جریان آب زیرزمینی به داخل تونلها همیشه یک مشکل فنی و محیطی عمده برای سازه های زیرزمینی بوده است پیش بینی جریان آب زیرزمینی با استفاده از ابزارهای تحلیلی و عددی اغلب به علت عمومیت دادن و مختصر سازی پارامترهای مهم ، خصوصا“ در محیطهای نامتجانس همانند سنگهای متبلور ناموفق و بدون نتیجه موثر، مانده است
دسته بندی معدن
بازدید ها 1
فرمت فایل doc
حجم فایل 66 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 85
معرفی و بررسی عوامل موثر در میزان نفوذ آبهای زیرزمینی به داخل تونلهای معدنی

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

معرفی و بررسی عوامل موثر در میزان نفوذ آبهای زیرزمینی به داخل تونلهای معدنی

چکیده :

جریان آب زیرزمینی به داخل تونلها همیشه یک مشکل فنی و محیطی عمده برای سازه های زیرزمینی بوده است . پیش بینی جریان آب زیرزمینی با استفاده از ابزارهای تحلیلی و عددی اغلب به علت عمومیت دادن و مختصر سازی پارامترهای مهم ، خصوصا“ در محیطهای نامتجانس همانند سنگهای متبلور ناموفق و بدون نتیجه موثر، مانده است . برای مشخص کردن پارامترهایی که در این سنگها جریانهای آب را کنترل می کنند، یک تجزیه تحلیل آماری اصولی در یک تول که در سنگهای متبلور سخت، در جنوب سوئد قرار دارد ، انجام شده است . این پارامترها شامل ، متغیرهای مهم عارضه ای ، فنی و زمین شناسی در سنگهای متبلور سخت و همچنین در پوشان سنگها می باشند. مطالعات مشخص کرد که عوامل زیادی به خصوصیات سنگ و همچنین خصوصیات پوشان سنگ وابسته می باشند. همچون تعداد شکافها، ضخامت پوشان سنگ ، نوع خاک و میزان مواد پرکننده در بین سنگها که مقدار چکه و نشت را کنترل می کنند. این مطالعات نشان میدهد که یک تفاوت آشکار بین پارامترهایی که نشتهای عمده و نشتهای جزئی را کنترل می کنند وجود دارد. نشتهای کوچکتر بیشتر به زهکشی توده سنگ مرتبط می باشد. در صورتیکه نشتهای عمده مشخصا“ به پارامترهای مختلف در پوشان سنگ بستگی دارند. در صورتی که پوشان سنگ وتوده سنگ بعنوان یک سیستم مشترک مطرح شوند، پیش بینی جریانهای آب زیرزمینی احتمالا“ با خطا همراه است .

فهرست علائم اختصاری بکار برده شده در متن :

1) V. L.F: (Very low Frequenxy )

2) A NOVA : (Analysis Of Variance )

3) GIS : (Geographic Information System )

4) K- W : (Kruskal – WALLIS )

5) K-T : (Kendall Tau )

فهرست مطالب

عنوان : صفحه

1- مقدمه . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

2- سنگ ها . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

3- مشکلات ناشی از نشت آب . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . 5

4- آب در روزنه ها و شکاف ها . . . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

4-1- چرخه آب شناختی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

4-2- روزنه داری نخستین و ثانوی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

4-3- سفره آب زیرزمینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

4-4- واحد های زمین شناختی آبده ، نیم آبده و نا آبده . . . . . . . . . . . 7

5- حرکت آبهای زیرزمینی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

6- قانو ن دارسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

7- ضریب نفوذ پذیری یا هدایت هیدرولیکی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

8- ضریب انتقال . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

9-نشست ناشی از زهکشی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

10- حل شدن سنگ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

11- رسانندگی هیدرولیک سنگ ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

12- نگرشهای هیدرودینامیکی در مورد سنگها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

13- تونل بولمن در جنوب سوئد . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

14- زمین شناسی و فرایند نشت در تونل بولمن . . . . . . . . . . . . . . . 22

15- پیش بینی جریانها و جمع آوری اطلاعات جربان های روبه داخل آبهای زیرزمینی در تونل بولمن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

16- اطلاعات ورشهای بکاربرده شده درمطالعه موردی تونل بولمن 28

17-مطالعه جریانات ورودی آب با استفاده از نقشه های تونل. . . . . 32

18-نتایج بدست آمده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

18-1- متغیرهای توپوگرافی . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

18-2- متغیرهای خاک . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

18-3- متغیرهای سنگ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

18-4- متغیرهای تکنیکی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 38

18-5- متغیرهای ژئوفیزیکی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

19-آنالیزرگراسیون مرکب چندگانه متغیرهای مستقل درارتباط با تونل بولمن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

19-1-آنالیز رگرسیون درمقیاس 100 متری تونل بولمن . . . . . . . 45

19-2-آنالیز رگرسیون درمقیاس 500 متری تونل بولمن . . . . . . . . 46

20-بحث و بررسی نتایج بدست آمده از مطالعه موردی تونل بولمن48

21-نتیجه گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

22-معادل فارسی واژه های انگلیسی بکار برده شده درمتن . . . . . . 58

23- منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

فهرست اشکال
عنوان صفحه

شکل 1: ارتباط بین نشت واندازه مخزن درسنگهای پوشاننده . . . . . . . 3

شکل 2: تونل بولمن در جنوب سوئد . . . . . . . . . . . . ….. . . . . . . . . . . . . . . 3

شکل 3: مفاهیم سفره آب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. . . . . . . . . . . . . . . 6

شکل 4: نفوذ پذیری هیدرولیکی سنگها و توده های سنگی . . . . . . . . . 11

شکل 5: رابطه بین نفوذ پذیری و عرض شکستگی . . . . . . . . . . . . . . . . 12

شکل 6: نمودار همبستگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..... . . . . . . . . . . . 19

شکل 7: جهت اصلی تمام درزه ها و ترکها. . . . . . . . . . . . …. . . . . . . . . . . 23

شکل 8: توجیه اصلی تمام ترکهای دارای نشت . . . . . . . . … . . . . . . . . . 23

شکل 9: توزیع فراوانی ترکها و ترکهای دارای نشت . . … . . . . . . . . . . . 24

شکل 10: توزیع هندسی شکافهای با نشت جزئی . . . . . … . . . . . . . . . . . 34

شکل 11: توزیع هندسی شکافهای با نشت عمده . . . . . …. . . . . . . . . . . 34

شکل 12: توزیع لگاریتمی نرمال ترکهای با نشت جزئی …. . . . . . . . . . 34

شکل 13: توزیع فراوانی شکافهای با نشت عمده . . . . . . ….. . . . . . . 36

شکل 14: نتایج کراسکال والیز آنووابه وسیله رتبه بندی. . . . …. . . . . 43

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 1: فهرست متغیرهای هیدرولوژی ، توپوگرافی و تکنیکی که در تونل بولمن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته اند.. . . . . . . . . . . 30

جدول 2: نتایج عمده همبستگی متغیرهای مختلف در ارتباط با نشت عمده و جزئی شکافها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

جدول 3: نتایج حاصل از آنالیز واریانس کراسکال والیزآنووا متغیرهای توپوگرافی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

جدول 4: نتایج حاصل ازآنالیزواریانس کراسکال والیزآنووامتغیرهای خاک37

جدول 5: نتایج حاصل ازآنالیزواریانس کراسکال والیزآنووامتغیرهای سنگ38

جدول6:نتایج حاصل ازآنالیزواریانس کراسکال والیزآنووامتغیرهای تکنیکی39

جدول7:نتایج حاصل ازآنالیزواریانس کراسکال والیزآنووامتغیرهای ژئوفیزیکی

39

جدول8: فرمول های رگرسیون خطی برای نشتهای عمده و جزئی در مقیاس 100 متری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

جدول 9: فرمول های رگرسیون خطی برای نشتهای عمده وجزئی در مقیاس 500 متری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

1- مقدمه :

نشت آب به داخل تونلها و حفریات سنگی مشکل فنی عمده ای برای این سازه‌های زیرزمینی می باشد. تراوش جریانهای آب به داخل سازه زیرزمینی باعث افزایش چشمگیر جهانی در هزینه های ساخت آن شده است. در ابتدا پمپاژ آبی که به درون سازه تراوش می کندامری ضروری است . سپس افزایش تعداد نگهداری هاو ایجاد پیش حفریات که هرکدام از آنها مشکلاتی را به همراه دارندباید اتخاذ شود. یک قسمت قابل توجه از هزینه ها در هنگام حفر تونل در سوئد مربوط به عملیات پیش دوغاب ریزی[1] است که برای محدود کردن جریان های آب ضروری می باشد. همچنین جریانهای زیاد آب به داخل تونل می تواند به طور جدی نیروی کاررا تحت خطر قرار دهد وموارد مطالعاتی بسیاری و گزارشهای متعددی درباره از دست رفتن زندگی افراد درج شده است . همچنین در حضور جریانهای بزرگ آب ، شرایط کارکردن سخت تر واز سرعت کار کاسته می شود. نتیجه محیطی مستقیم جریانهای آب ، افت فشار سطوح آب زیرزمینی در لایه های آبدار و سفره‌های آب زیرزمینی می باشد. افت فشار[2] طویل المدت بر نمو گیاهان ، منابع آب زیرزمینی و همچنین بر شیمی آبهای زیرزمینی تاثیر می گذارد (13). نشستی که در نتیجه کاهش فشار آب در لایه های خاکی اتفاق می افتد به ساختمانهای روی سطح زمین خسارت وارد می کند ( شکل 1) . به دلیل مشکلاتی که جریانهای ورودی آب ایجاد می کنند تلاش شده تا حداقل جریانهای ورودی عمده تعیین محل و پیش بینی شوند. پیش بینی های صحیح و موفق در انتخاب مسیر نهفته تونل وشیوه ساخت آن و همچنین در تشخیص شعاع تاثیر[3] و مخروط فرو رفتگی[4] یا افت فشار که توسط جریانهای ورودی ایجاد شده است کمک می کند. این مسائل درکاهش هزینه‌های ساختمانی و زیست محیطی موثر است امروزه مفهوم پیش بینی به مقدار زیادی به قابلیت اطمینان در مدل سازی جریان اب زیرزمینی وابسته می باشد . در سنگهای شکاف دار و با تخلخل کم مانند سنگهای اذرین سخت تلاشهای فراوانی در جهت توسعه روشهایی که سعی بر در آوردن خصوصیات پیچیده هندسی شکافها و درزه ها مطابق مدل یعنی می باشد انجام گرفته است (11). همچنین روشهای دیگری برای حل مشکلات جریان در سنگ شکاف دار همانند آنالیز ها و تجزیه تحلیلهای بدون بعد[5] ، شبیه سازی اتفاقی[6] و مدل فاقد کیفیتهای ظاهری و واقعی بکار برده می شوند (14) . به طور متناوب و برحسب نیاز روشهای متجانس و خواص موثر بر مدلسازی شکافهای مشخص استفاده شده است (7). به هرحال اغلب حتی با قابلیت استفاده خوب داده ها بدرستی نشان داده شده که مدلهای عددی بیشتر روی یک مقیاس جهانی پیش بینی های موفقی رامی توانند خلق کنند(8) . بعلاوه مدلسازی عددی دقیقا“ آخرین مرحله از یک عملیات پیش بینی کننده می باشد واین نتیجه منحصرا“ به مدل ادراکی[7] که در یک مرحله خیلی مقدماتی از اتصال اطلاعات اصلی مختلف بسط داده شده است وابسته می باشد. بنابراین اگر دریک عملیات پیش بینی کننده در ابتدا کاملا درک شود که چه چیزی و چگونه باید پیش بینی شود احتمال قوی تری برای موفقیت وجود دارد (9). اگر در بعضی مواقع معرفهای عددی توده سنگ برای پیش بینی کردن ناکافی باشند ، به این دلیل است که بعضی از فاکتورهای مهم در پیش بینی جریانها به حساب آورده نشده اند . هدف این مقاله نشان دادن رابطه آماری پارامترهای زمین شناسی در کنترل کردن جریانهای آب به داخل تونلها می باشد. نظر به اینکه توده های سنگ سخت معمولا“ دارای تخلخل خیلی کم می باشند. هنگامی که مخازن آبهای زیرزمینی در قسمت پوشان سنگ[8] یا کمر بالا قرار گرفته اند ، نشت از شکافها و درزهای سنگها صورت می گیرد . از این رو، بروی فاکتورهای مربوط به کمر بالا نیز ، مطالعات و آنالیز صورت گرفته است .


2- سنگ ها

همانطور که می دانیم سنگ ها از نظرجنس به سه دسته آذرین ، دگرگونی و رسوبی تقسیم می شوند که هرکدام شرایط فیزیکی خاص خود را دارند. انواع سنگ های زیر را می توان برحسب ماهیت ارتباط بین دانه ای تشخیص داد. 1- سنگ خرد که خطوط مکانیکی ساده ای از کانیهای متفاوت یا دانه ای یک نوع کانی است که ابدا“ به یکدیگر متصل نیستد ( ماسه، سنگریزه، ریگ) .

2-سنگ هم چسب یا رسی که درآن پیوندهای کلوئید –آب دانه های تشکیل دهنده سنگ را با یکدیکر متصل می کند. مشخصه عمده این سنگ ها ، مومسانی زیاد آنها در حالتی است که از آب اشباع باشند. این گونه سنگ ها اصولا“ محصول هوازدگی شیمیایی اند( رسها، آهک رسها ، بوکسیت ها ).

3-سنگ سخت که در آن پیوند های کشسان صلب بین دانه های کانی تشکیل دهنده سنگ وجود دارد ( ماسه سنگ ها ، گرافیت ها ، دیابازها، گنایسها) . مهمترین نهادین سنگ ها ، بافت و ساختار آنهاست. مقصود از بافت ، سرشت بلورین سنگ ها ، اندازه و شکل دانه های کانی ، و ماهیت پیوند بین دانه‌هاست. مقصود از ساختار، نحوه استقرارمتقابل اجزاء از نظربافت متشابه سنگ است . مهمترین انواع ساختار از این قرارند:

الف: توده ای،که درآن قطعات سنگ فاقد جهت یافتگی ترجیجی اند و گرد هم آیی متراکمی دارند.

ب : روزنه ای ، که در آن قطعات سنگ گرد هم آیی متراکمی ندارند.

ج: چینه ای که درآن اجزای سنگ تناوب دارند و چینه بندی یا لایه بندی را تشکیل می دهند ( 2).

3-مشکلات ناشی از نشت آب :

آب زیرزمینی منبع بارزشی است اما گاهی خطر ساز است و هزینه بسیار ایجاد می کند . آب زیرزمینی توانایی حل کنندگی و حمل مواد سمی را دارد. نفوذ آن به گودبرداریهای روباز یا تونلها سبب می شود که آتشباری مشکل و ناایمن شود. مهندس غالبا“ ناچاراست که مشکل درون تراویهای ناخواسته را حل کند و حذف این تراویها با پمپاژ ، یا آب بندی با دوغاب ریزی ، گران تمام می شود. فشار آب ، محرک زمین لغزه هاست و درون تراویهای آبها ، سنگ‌های هوازده را به شدت فرسایش می دهد و باخودمی برد . زهکشی‌های اسیدی از کانسنگ های سولفیدی یا از توده های باطله یک مشکل جدی زیست محیطی است . افت تراز سفره آب زیرزمینی ، به عمد یا سهو می تواند آثار زیانبار بسیار داشته باشد. از جمله تداخل با ذخائر آب چاهها و آب کشاورزی و گهگاه می تواند به نشست زمین و یاحتی زمین لرزه منجرشود.

4-آب در روزنه های وشکاف ها:

4-1-چرخه آب شناختی

آب زیرزمینی آبی است که از طریق بارش به زمین می رسد، در زمین نفوذ می کند یا به واسطه چشمه ها به سطح زمین جریان پیدا میکند و با تبخیر دوباره به هوا بر می گردد. کل مقدار آب در این چرخه آب شناختی ثابت باقی می ماند . زمان سکونت آب در زمین ، بسته به مسیر جریان زیرزمینی می تواند از چند هفته تا چند هزار سال باشد.

4-2- روزنه داری نخستین و ثانوی

سنک سالم روزنه ها و ترک هایی بین دانه ها و بلورها و داخل آنها دارد این فضای تهی را روزنه داری نخستین می نامند. دیگر فضاهای تهی که به شکل درزها ، گسل هاو شکاف های حاصل از آتشباری هستند، روزنه داری بعدی یا ثانویه و یا روزنه داری گسستگی می نامند. فضاهای خالی، از آب ، هوا و یا گاهی از گازها و مایعات دیگر پرمی شوند. حجم روزن نسبی این اجزاء ، روزنه دارای ، چگالی ، مقدار آب و درجه اشباع را تعیین می کند.

4-3- سفره آب زیرزمینی

سفره آب ، سطحی است کمابیش به موازات سطح زمین که زمین اشباع را از زمین نا اشباع جدا می کند(شکل 3)،این محل مکان هندس نقاطی است که در آنها فشار با فشار هوای سپهری برابر است . غالبا“ در بالای سفره آب یک حاشیه مویینه وجود دارد که در آنجا فشارهای منفی ( کمتر از فشارهوای سپهری ) باقی می مانند واین به دلیل نیروهای کششی سطحی در درزها یا بین دانه های ریزخاک است. سنگ و خاک در بالای این حاشیه مویینه خشک نیستند، بلکه به طور نسبی اشباع اند.