ارتباط با پایگاه داده‌هایAccess در Visual Basic
| دسته بندی | کامپیوتر و IT |
| بازدید ها | 8 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 86 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 118 |
ارتباط با پایگاه داده‌هایAccess در Visual Basic
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار
مقدمات Visual Basic
مقدمات بانک اطلاعاتی Access
توصیف پروژه
الف ) توصیف پایگاه داده‌ها
ب ) توصیف فرم‌های برنامه
ضمائم
ضمیمه 1- کد برنامه
فهرست منابع
پیشگفتار :
ما در عصری زندگی می‌کنیم که آن را عصر اطلاع رسانی یا قرن ارتباطات نامیده‌اند، لذا میتوان اذعان نمود که کامپیوتر بهترین ابزار ارتباطی در آن عصر می‌باشد. امروزه کامپیوتر نه تنها به عنوان یک وسیله شخصی یا ابزار گروهی خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه به عنوان یک وسیله ارتباطی مهم در جهان مطرح می‌باشد و به همین دلیل است که کاربرد آن روز به روز در جهان گسترش می‌یابد به گونه‌ای که در همه کشورهای جهان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.
با گسترش کاربرد کامپیوتر در جهان این رشته به صورت گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف توسعه یافته و هر روز نیز به این گسترش افزوده می‌گردد.
پیشرفت سریع تکنولوژی، به ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) روز به روز چشم اندازها و افق‌های روشن‌تری را جهت تسخیر قلل علمی، فنی و صنعتی و حل مشکلات و مسائل بشر ارائه می‌کند و تک تک افراد جامعه را به تلاش مضاعف در کسب مهارتهای رایانه‌ای و کاربرد آنها در سایر علوم ملزم می‌سازد، به نحوی که امروزه افراد و جوامع ناتوان در بکارگیری فن آوریهای جدید رایانه را بی سواد تلقی می‌کنند. یکی از رشته‌های علمی مفید در زمینه کامپیوتر کار با پایگاه داده‌ها و نرم افزارهای بانک اطلاعاتی است که در زمینه‌های مختلف تجاری و اداری و وب سایت و ... کاربرد دارد.
از این نرم‌افزارهای میتوان به ORACLE ، ACCESS , MS SQL SERVER, MS SQL اشاره نمود.
ACCESS یک نرم افزار بانک اطلاعاتی قوی و آسان است که بسیاری از کاربران بانک اطلاعاتی تمایل زیادی به استفاده نرم افزار خوب و سودمند بهره گرفته شده است.
زبان برنامه نویسی BASIC نیز به دلیل راحتی و آموزش سریع و آسان از گذشته دور مورد استقبال بسیاری از کاربران و برنامه نویسان بوده است.
زبان VISUAL BASIC نسخة تحت ویندوز زبان Basic است که البته بسیار قوی‌تر و پیشرفته‌تر از نسخة تحت DOS آن عمل می‌کند و بسیاری از برنامه‌های پیشرفته و سطح بالا و پیچید ه مورد نیاز شرکت‌های بزرگ به ویژه برنامه‌های چند رسانه‌ای (Multi Media) با آن استفاده ازآن نوشته می‌شود.
من نیز در این پروژه درسی از این زبان قوی که دارای قابلیت ارتباط با بانک اطلاعاتی به نحو مطلوبی است، بهره گرفته‌ام.
اصل و پایه پروژه من نحوة ارتباط با پایگاه داده‌ها، در یک زبان سطح بالا است که شامل باز کردن بانک اطلاعاتی،دیدن اطلاعات موجود در بانک اطلاعاتی، ویرایش یا حذف داده‌های بانک اطلاعاتی، ذخیره داده‌های جدید در بانک اطلاعاتی و لیست کردن داده‌های بانک اطلاعاتی طبق خواسته و نظر کاربر می‌باشد.
بانک اطلاعاتی برنامه من مربوط به یک فروشگاه نوت بوک می‌باشد. در این فروشگاه علاوه بر خود نوت بوک، کیف نوت بوک، لوازم جانبی نوت بوک یا PC، اجزاء اصلی داخل نوت بوک یا PC و نیز خود PC عرضه می‌شود.
برنامه VB در این پروژه طبق Query های خاصی که در ارتباطش با بانک اطلاعاتی ACCESS درخواست می‌کند، لیست‌های متفاوتی از اطلاعات آن را به نمایش در می‌آورد.
نرم‌افزارهای مورد استفاده :
1- Microsoft Access 2003
از برنامه‌های مجموعة office 2003 Microsoft
2- Microsoft Visual Basic
از برنامه‌های مجموعة Microsoft Visual Basic studio 6.0
مقدمات Visual Basic
مفاهیم اولیه
روش‌های برنامه نویسی معمولاً به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند:
* برنامه نویسی تابع گرا یا ساخت یافته
* برنامه نویسی شیءگرا
الف) برنامه نویسی تابع گرا یا Procedural : این روش برنامه‌نویسی متن گرا نیز نامیده می‌شود روش قدیمی تری است که مبتنی بر توابع می‌باشد و معمولاً یکی از توابع اصلی است. با شروع برنامه، کنترل برنامه به اولین دستور تابع اصلی رفته و به ترتیب شروع به اجرای دستورات، از اولین دستور تا آخرین دستور تابع، می‌کند و مواقعی هم ممکن است فراخوانی‌هایی به یک یا چند زیر برنامه داشته باشد که با هر بار فراخوانی، کنترل برنامه به ابتدای تابع مورد نظر رفته و دستورات آن تابع را به ترتیب اجرا می‌نماید آن گاه با اتمام دستورات تابع مذکور، کنترل برنامه به ابتدای تابع مورد نظر رفته و دستورات آن تابع را به ترتیب اجرا می‌نماید آن گاه با اتمام دستورات تابع مذکور، کنترل برنامه به دستور بعد از دستور فراخوانی برمی‌گردد و روال برنامه تا رسیدن به آخرین دستور تابع اصلی ادامه می‌یابد. بعد از اجرای آخرین دستور تابع اصلی یا رسیدن به دستور خاتمه‌ی برنامه، برنامه پایان می‌پذیرد؛ مانند اکثر زبان‌های برنامه نویسی که تا به حال با آن کار کرده‌ایم، که از جمله بیسیک، پاسکال و C.
ب ) برنامه نویسی شیء گرا (Object Oriented): برنامه نویسی شیء گرا دارای اصول و ویژگی‌هایی است که با پیدایش ویندوز ومفاهیمی چون «چند وظیفه‌ای» که در آن سیستم عامل وجود دارد، مطرح شد. در این روش، بر خلاف روش قبلی، به جای استفاده از تابع اصلی که وظیفه‌ی کنترل تمام برنامه را بر عهده دارد از مفاهیمی هم چون کلاس، خصوصیت و شیء استفاده می‌شود. بنابراین برای یادگیری بهتر این روش نخست باید با مفاهیم گفته شده آشنا شویم.
در محیط زندگی با مفهوم شیء آشنا هستم. همان طور که می‌دانید یک شیء چیزی است مادی که دارای خصوصیاتی است، از جمله این که می‌تواند در مقابل برخی اتفاقات که ممکن است برایش رخ دهد از خود واکنش‌هایی نشان دهد. پس با این حال میتوان گفت که هر شیء به همراه سه جنبه‌ی زیر شناخته می‌شود :
- خواص
- رفتار یا متد
- روابط
خواص ویژگی‌هایی است که مشخص کننده‌ی حالت فعلی شیء است؛ برای مثال میتوان گفت رنگ یک میز قهوه‌ای است یا قد یک شخص 170 سانتی‌متر بودن قد خواص آنهاست.
رفتار یک شیء نحوه‌ی پاسخ آن شیء در مقابل رویدادهایی است که ممکن است برایش رخ دهد. برای مثال شیء میز در مقابل رویداد وارد آمدن نیروی بیش از حد بر آن می‌شکند (رفتار). حال خودتان مثال‌هایی را برای شیء یک شخص و رویدادهایی که می‌تواند برای وی اتفاق افتد و رفتارهای متقابل او بیابید. توجه داشته باشید که ممکن است شیء خاصی در مقابل بعضی رویدادها هیچ رفتاری از خود نشان ندهد. این در صورتی است که برای رویداد مورد نظر هیچ رفتاری تعریف نشده باشد. روابط هر شیء نیز نشان دهنده‌ی ارتباط آن شیء با اشیای دیگر است. به عنوان مثال، یک شخص می‌تواند مالک یک شیء مانند میز باشد که در این صورت رابطه‌ی مالکیت بین شیء و شخص برقرار است.
اشیایی که در دنیای واقعی وجود دارند، از انواع متفاوتند. حتی اشیای هم نوع ممکن است خصوصیات، رفتارها و روابط متفاوتی داشته باشند. با توجه به این نکته، برای شیءها تقسیم بندی خاصی را در نظر می‌گیریم و اصطلاح کلاس را تعریف می‌کنیم. کلاس مجموعه‌ی تمام اشیای هم نوع است. هر چند این شیءها خواص، رفتار و روابط متفاوتی داشته باشند.
مثلاً انسان یک کلاس است و هر شخص به خصوصی از این مجموعه شیئی از کلاس مذکور تلقی می‌شود. با توجه به تعاریف و مفاهیمی که در بالا ذکر شد میتوان روش برنامه نویسی شیء گرا را به صورت زیر بیان کرد:
هر برنامه‌ی شیءگرا شامل تعدادی شیء با خواص و متدهای متفاوت است به طوری که روابط خاص بین آنها برقرار می‌باشد.
متدها مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های برنامه نویسی هستند که باید در هنگام بروز رویدادهایی آشکار شوند. مجموعه‌ی این دستورالعمل‌ها رفتار آن شیء را در برابر رویداد به خصوصی نشان می‌دهند.
تاریخچه‌ی زبان BASIC
BASIC ، سر نام کلمات Beginner’s All-purpose Symbolic Instruction Code به معنی زبان همه منظوره برای افراد مبتدی است. این زبان برنامه نویسی، به دلیل سادگی ساختاری، از محبوبیت زیادی برخوردار است. یک هنرجوی مبتدی که آشنایی زیادی با رایانه و برنامه نویسی ندارد، پس از آموزشی کوتاه، قادر خواهد بود که این زبان را یاد گرفته، امکان نوشتن برنامه در محیط این زبان برنامه نویسی را به دست آورد.
زبان برنامه سازی BASIC، در سال 1964 میلادی، از سوی John Kenney و Thomas – kiurts در کالج دارتموث (Dartmouth) پدید آمد. این زبان، نخستین زبان برنامه سازی نبود ولی هدف این افراد، فراهم نمودن یک زبان ساده برای دانشجویان رشته‌های مختلف بود. تا به امروز نسخه‌‌های متعددی از زبان BASIC ارائه شده است که میتوان از آن جمله به
QUICK BASIC , QBASIC , ANSI BASIC , BASIC , GW BASIC اشاره کرد.
زبان برنامه نویسی BASIC با ارائه‌ی VISUAL BASIC جان تازه‌ای گرفت و دوباره رونق یافت. به همین دلیل، به عنوان یک زبان برنامه سازی پایه‌ای در دوره‌ی آموزشس رایانه شناخته شده است. هنرجو، با آموختن این زبان، با اصول برنامه سازی و همچنین برنامه نویسی در محیط VISUAL BASIC , QUICK – BASIC آشنا خواهد شد.
در هر زبان برنامه سازی اگر مقدمات آن زبان را بیاموزید،نوشتن برنامه‌ها در آن ساده خواهد بود.
مقدمات یک زبان عبارتند از : انواع داده‌های موجود، چگونگی تعریف متغیرها، انواع عملگرها، دستورهای شرطی، انواع حلقه‌های تکرار و دستورهای ورودی / خروجی.
کار با ویژوال بیسیک
محیط ویژوال بیسیک ساده است. این محیط که از جمله محیط‌های توسعه یافته‌ی مجتمع یعنی (Integrated Development Environment) IDE می‌باشد، به برنامه نویسان امکان می‌دهد که برنامه‌های تحت ویندوز خود را بدون نیاز به استفاده از برنامه‌های کاربردی دیگر، اجرا و خطایابی کند.
آشنایی با محیط ویژوال بیسیک
بعد از اجرای برنامه ویژوال بیسیک، کادر محاوره‌ای New project به نمایش در می‌آید که در این کادر به برنامه نویس امکان انتخاب یکی از انواع برنامه‌هایی را می‌دهد که میتوان در VB ایجاد کرد.
نوع Standard EXE که به طور پیش فرض در این کادر انتخاب شده است به برنامه نویس امکان می‌دهد که برنامه اجرایی استانداردی را ایجاد نماید (برنامه‌های اجرایی استاندارد از اکثر خصیصه‌های ویژوال بیسیک استفاده می‌کنند).
کادر محاوره‌ای New project شامل سه زبانه (Tab) است :
- برگه New : جهت ایجاد یک پروژه‌ی جدید
- برگه‌ی Existing : برای باز کردن پروژه‌ای که از قبل وجود دارد.
- برگه‌ی Recent : لیستی از آخرین پروژه‌های باز شده یا ایجاد شده را نشان می‌دهد.
تعریف پروژه (Project) : پروژه عبارت است از مجموعه‌ی فایل‌هایی (فرم، برنامه و ...) که در کل یک هدف واحد را دنبال می‌کنند. کدهای برنامه، مشخصات ظاهری برنامه و احتمالاً فایل‌های بانک اطلاعاتی در این مجموعه از فایل‌ها قرار دارند.
برای باز کردن یک پروژه بر روی آیکن Standard . exe دابل کلیک کرده و یا روی آیکن، کلیک کنید، سپس کلید Enter و یا دکمه‌یOpen را فشار دهید. با باز شدن پروژه، کادر تبادلی بسته شده و وارد محیط IDE می‌شویم. این محیط دارای چندین پنجره؛ یک میله‌ی منو و یک میله‌ی ابزار است که مشابه میله‌های منو و ابزار در اکثر برنامه‌های تحت ویندوز است.
پروژه‌ی Standard EXE شامل پنجره‌های زیر می‌باشد.
1- پنجرهی پروژه (PROJECT)
2- پنجرهی (Form Layout)
3- جعبه ابزار (ToolBox)
4- پنجرهی خصوصیات (Properties)
5- پنجرهی فرم (Form)
پنجرهی پروژه : پنجره‌ای است که معمولاً به نام Project Explorer نیز معروف است شامل تمام فایل‌های مربوط به پروژه می‌باشد.
نوار ابزار این پنجره شامل سه دکمه به نام‌های : View object , View code و Toggle Folder است.
- دکمه‌یView code برای نمایش پنجره‌ای که در آن کد VB (دستورات برنامه) فایلی که در پنجرهی پروژه‌ی فعال وجود دارد، به کار می‌رود.
- هم چنین View code برای نمایش شکل ظاهری فرم فعال در پنجرهی پروژه به کار می‌رود.
نکته : اگر در پنجرهی پروژه هیچ فایلی فعال نباشد هر دو دکمه‌ی View code و View object به صورت غیر فعال درمی‌آیند.
- دکمه‌ی Toggle Folders باعث می‌شود که با هر بار فشار آن، پوشه‌ی Forms به صورت متناوب به نمایش درآمده و پنهان شود.
پنجره Project یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت پروژه است.
پنجره (Form Layout) :این پنجره محل فرم را به هنگام اجرای برنامه (Run time) بر روی صفحه‌ی نمایش مشخص می‌کند.
این پنجره یک صفحه‌ی نمایش را نشان می‌دهد که در داخل آن محل قرار گرفتن فرم مشخص شده است.
با قرار دادن نشان گر ماوس بر روی شکل فرم و پایین نگه داشتن دکمه‌ی سمت چپ ماوس و جابه‌جا کردن آن (Drag) می توان فرم را در محل جدید خود قرار داد. به این ترتیب در زمان اجرا فرم مورد نظر در محل مشخص شده ظاهر می شود.
پنجره ی خصوصیات (properties window) : این پنجره ویژگی ها و خصوصیات فرم یا کنترل را نشان می دهد که به ترتیب الفبایی[1] مرتب شده اند.
در قسمت بالای پنجره، جعبه‌ی لیست مانندی (combo box) وجود دارد که در آن نام کنترل یا فرمی که خصوصیات آن در این پنجره آورده شده است. داخل این لیست نام تمامی کنترل‌ها و همچنین نام فرمی که فعلاً فعال است آورده شده است. با انتخاب هر کنترل یا فرم دیگری از این لیست خصوصیات مربوط به آن در پنجره نشان داده می‌شود. توجه کنید که بعضی از این خصوصیات مشترک هستند مانند خصوصیت Name که در هر مورد نشان دهنده‌ی نام کنترل یا فرم است، برخی دیگر برای کنترل‌ها یا فرم مشترک نیستند بلکه منحصر به فردند.
جعبه‌ی ابزار (Tool box) : این جعبه شامل کنترل‌هایی است که از هر کدام آنها میتوان به تعداد دلخواه بر فرم‌های مربوط به پروژه اضافه کرد. به این شرط که نام هر شیء ایجاد شده منحصر به فرد باشد.
کنترل‌های مربوط به جعبه‌ی ابزار نسبت به نوع پروژه‌ای که در ابتدای ایجاد پروژه‌ی جدید مشخص می‌شود، متغیر است و معمولاً در نوع Standard EXE تعداد این کنترل‌ها بیشتر می‌باشد. با این حال روش‌هایی برای اضافه کردن کنترل‌هایی که به صورت استاندارد در جعبه‌ی ابزار قرار داده نشده‌اند ولی در VB موجود می‌باشد وجود دارد.
پنجرهی فرم‌ها (Forms) : این پنجره، فرم فعال در پنجرهی پروژه، با تمام اشیای مربوط به آن را در یک رابط گرافیکی کاربر [2](CUI) نشان می‌دهد.
در ابتدای ایجاد یک فرم جدید هیچ شیئی در آن وجود ندارد. البته در صورتی که دکمه‌ی View code در پنجرهی پروژه انتخاب شود و یا بر روی شیء یا فرم Double Click شود، پنجرهی مربوط به کد در این قسمت نمایش داده می‌شود.
نوار منو (Menu bar) : نوار منو مکانی است که در اکثر برنامه‌های تحت ویندوز وجود دارد و شامل دستوراتی برای ساخت، نگهداری و راه اندازی برنامه‌هاست.
جدول 1 وظایف هر بخش از منو را به طور خلاصه مشخص نموده است.
جدول 1
|
File |
برای باز کردن، ذخیره و چاپ پروژه |
|
Edit |
برای Paste کپی، حذف و غیره. |
|
View |
برای نحوه‌ی نمایش پنجره‌های محیط IDE |
|
Project |
برای افزودن خصیصه‌هایی مانند فرم‌ها به یک پروژه |
|
Format |
برای تنظیم کنترل‌های موجود بر روی فرم |
|
Run |
برای خطایابی |
|
Query |
برای اجرا، متوقف کردن برنامه و ... |
|
Diagram |
برای بازیابی داده‌ها از پایگاه داده‌ها |
|
Tools |
برای ابزارهای IDE و بهینه سازی محیط کار |
|
Add_ins |
برای نصب و حذف |
|
Windows |
برای مرتب کردن و نمایش پنجره‌ها |
|
Help |
راهنمای کاملی برای استفاده کننده |
در پایین نوار منو، نوار ابزاری وجود دارد که توسط آن میتوان به سرعت به برخی از گزینه‌های منو دسترسی پیدا کرد.
طریقه‌ی کار با جعبه ابزار
برای اضافه کردن یک شیء از هر کنترل موجود در جعبه‌ی ابزار میتوان به دو روش عمل نمود :
الف ) با Double Click کردن روی هر کنترل، یک نمونه از شیء مربوطه که در وسط فرم فعال ظاهر می‌شود، همیشه از نظر اندازه و موقعیت ثابت است. با پایین نگه داشتن کلید ماوس روی هر شیء اضافه شده و حرکت دادن ماوس (Drag) میتوان محل شیء را تغییر داد و نیز میتوان با قرار دادن مکان نما در گوشه‌های شیء و Drag کردن، اندازه‌ی آن شیء را نیز به دلخواه تعیین نمود.
ب ) کنترل مربوط به آن شیء را در جعبه ابزار توسط کلیک سمت چپ ماوس انتخاب نمود و سپس بر روی فرم مورد نظر در محل دلخواه کلیک کرده و با Drag کردن، شیء را به اندازه‌ی دلخواه بر روی فرم اضافه نمود.
کلیات
هنگام برنامه نویسی باید بدانید که کدها چگونه با فرم و کنترل‌های برنامه ارتباط برقرار می‌کنند. به یاد دارید که پنجرهی خواص تمام فایل‌های برنامه را نشان می‌دهد. کدهای برنامه در پنجرهی کد نوشته می‌شوند ولی می‌دانید که روال‌های رویداد به فایل‌های خاص خود نیاز ندارند؛ آنها در همان فایل فرم ذخیره می‌شوند. یک فرم می‌تواند کدهایی داشته باشد که روال رویداد نیستند، اینها کدهایی هستند که وظایف کلی‌تری بر عهده دارند.
پروژه‌ها می‌توانند انواع دیگری از کد داشته باشند. روال‌های Visual Basic می‌توانید سابروتین یا تابع باشند. تمام کدهایی که روال رویداد نیستند را میتوان در یک محل جداگانه، به نام ماژول (module)، قرار داد. ماژول یک فایل جداگانه است که در پنجرهی خواص ظاهر خواهد شد. از نظر فنی، کدهای موجود در فرم هم در یک ماژول (به نام ماژول فرم) قرار دارند. هر پروژه به تعداد فرم‌هایشان دارای ماژول فرم است. وقتی برنامه‌ای دارای چند فرم است. برنامه نویس باید تصمیم بگیرد که کدام فرم در شروع برنامه روی صفحه ظاهر شود. فرم شروع (start form) اولین فرمی است که در برنامه ایجاد می‌شود، اما میتوان این وضع را عوض کرد. برای این کار، آیتم Project>Project Name Properties را کلیک کنید (
جهت دریافت فایل ارتباط با پایگاه داده‌هایAccess در Visual Basic لطفا آن را خریداری نمایید