رپو فایل

مرجع دانلود و خرید فایل

رپو فایل

مرجع دانلود و خرید فایل

جزوه درسی سیستم های تصمیم گیری (DSS) دکتر کاظمی پور

جزوه درسی سیستم های تصمیم گیری (DSS) دکتر کاظمی پور

جزوه-درسی-سیستم-های-تصمیم-گیری-(dss)-دکتر-کاظمی-پوردکتر کاظمی پور از اساتید بنام و مطرح در حوزه سیستم های پشتیبان تصمیم گیری (DSS) می باشد که جزوه حاضر توسط ایشان برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دشته های فناوری اطلاعات تدریس می شود.


دانلود فایل


اندازه گیری سختی آب

بهداشت آب موضوعی بسیار مهم در بهداشت عمومی و مدیریت سلامت می‌باشد قبل از پرداختن به راه کارهای عملی استحصال، انتقال، بهسازی و توزیع آن لازم است این عنصر حیاتی موثر بر سلامت و مرتبط با توسعه پایدار، شناخته شود
دسته بندی نفت و پتروشیمی
بازدید ها 0
فرمت فایل docx
حجم فایل 57 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 116
اندازه گیری سختی آب

فروشنده فایل

کد کاربری 3230
کاربر

مقدمه

بهداشت آب موضوعی بسیار مهم در بهداشت عمومی و مدیریت سلامت می‌باشد. قبل از پرداختن به راه کارهای عملی استحصال، انتقال، بهسازی و توزیع آن لازم است این عنصر حیاتی موثر بر سلامت و مرتبط با توسعه پایدار، شناخته شود.

شناخت آب از نظر کیفیت و کمیت و چگونگی حصول آن قدمی اساسی در جهت بهینه سازی مصرف آن می‌باشد. اگر چه بیش از سه چهارم کره زمین را آب فرا گرفته است، سهم قلیلی از آب‌های موجود، برای مصارف بهداشتی و کشاورزی، قابل استفاده است. زیرا حدود 3/97 درصد اقیانوس‌ها و 1/2 درصد یخ‌های قطبی و 6/0 درصد دریاچه ها و رودخانه و آب‌های زیرزمینی وجود دارد که حدود 36/0 درصد کل منابع آب می‌باشد. آب اقیانوس‌ها، دریاها و اغلب دریاچه ها و بسیاری از منابع آب زیرزمینی به علت شوری بیش از حد و داشتن املاح معدنی برای مقاصد بهداشتی، کشاورزی و صنعتی، غیرقابل استفاده می‌باشند.

آب ماده حیاتی است که بطور یکنواخت در سطح کره زمین موجود نمی‌باشد. در نتیجه بسیاری از نقاط کره زمین با کمبود آب مواجه است. حرکت مداوم بخار آب به هوا و برگشت آن به زمین را گردش آب در طبیعت می‌نامند.

انرژی خورشید باعث تبخیر آب اقیانوس‌ها، رودخانه ها، دریاچه ها و منابع آب سطحی می‌گردد. بخار آب فشرده شده همراه توده های هوا باعث نگهداری آب در هوا شده و موجب تشکیل ابر باردار یا ذخیره کننده آب می‌شود ریشه گیاهان، آب و رطوبت موجود در خاک را گرفته و از طریق روزنه های تنفسی برگ‌ها به هوا فرستاده و به بخار تجمع یافته در هوا اضافه می‌شود که در شرایط مناسب به صورت نزولات جوی به زمین برمی‌گردد.

آب یک عنصر حیاتی است با ویژگی‌های قابل توجه و کم نظیر، یکی از مهم ترین عناصر شیمیایی می‌باشد که قسمت اعظم موجودات زنده و محیط زیست راتشکیل می‌دهد. این ماده 70% گیاهان را تشکیل می‌دهد. آب فراوان‌ترین و بهترین حلال در طبیعت است. آب یک مایع زیست شناختی است که واکنش‌های فیزیکوشیمیایی سوخت و ساز در پیکره موجودات زنده را مقدور و تسهیل می‌نماید ومحیطی است برای نقل و انتقال مواد در بدن موجودات زنده که علاوه بر نقش موثرآن در متابولیسم، دفع مواد زائد حاصل از فعالیت‌های زیست شناختی موجود زنده را موجب می‌شود. آب ناشی از تعریق در گرما باعث خنک کردن بدن می‌گردد. آب و انیدرید کربنیک توسط انرژی خورشیدی در پیکره گیاهان سبز تبدیل به کربوهیدرات یا انرژی شیمیایی می‌شود.

اگر چه آب خالص در طبیعت یافت نمی‌شود. اما آب خالص مایعی بی‌رنگ، بی‌بو و بی مزه است که دارای نقطه انجماد صفر و نقطه جوش 100 درجه سانتی گراد می‌باشد ساختار شیمیایی آن به صورت H2O است که به احتمال کمتر از 3/0 درصد آب‌های موجود در طبیعت بر دارنده ایزوتوپ‌های H4O2 ، H6O3 نیز می‌باشند. آب در چرخه گردش خود قادر است املاح و گازهای موجود در طبیعت را به صورت محلول در آورده و بسیاری از آلودگی‌ها را همراه خود به حرکت در آورد. آب باران قبل از رسیدن به زمین ناخالصی‌های موجود در هوا نظیر ذرات، گازها، مواد رادیواکتیو و میکروب‌ها را به سطح زمین آورده و در حین حرکت در زمین نیز آلاینده ها را با خود حمل می‌کند. به علاوه آب‌های جاری اغلب دریافت کننده فاضلاب‌ها و مواد زائد ناشی از فعالیت‌های انسانی می‌باشند.

بسیاری از مشکلات بهداشتی کشورهای در حال پیشرفت، عدم برخورداری از آب آشامیدنی سالم است. از آنجایی که محور توسعه پایدار، انسان سالم است و سلامت انسان در گرو بهره مندی از آب آشامیدنی مطلوب می‌باشد بدون تامین آب سالم جایی برای سلامت مثبت و رفاه جامعه، وجود ندارد. آب از دو بعد بهداشتی واقتصادی حائز اهمیت است. از بعد اقتصادی به حرکت درآورنده چرخ صنعت و رونق بخش فعالیت کشاورزی است. از بعد بهداشتی آب با کیفیت، تضمین کننده سلامت انسان است. آب با شکل ظاهری و با وسعت محتوایی آن دنیای زنده دیگری است.

اگر چه از دید ما پنهان است، اما آب دارای آثار بسیار زیادی در حیات جانداران به ویژه انسان میباشد. آب آشامیدنی علاوه بر تامین مایع مورد نیاز بدن به مفهوم مطلق آن یعنی H2O ، در بردارنده املاح و عناصر ضروری برای موجود زنده و انسان می‌باشد. کمبود پاره ای از آن‌ها در آب ایجاد اختلال در بدن موجود زنده می‌کند و منجربه بروز برخی بیماری‌ها می‌شود.

فقدان ید و فلوئور و ارتباط آن‌ها با گواتر اندمیک و پوسیدگی دندان‌ها به ترتیب بیان کننده این اهمیت است. علاوه بر مواد شیمیایی، موجودات ذره بینی گوناگونی نیز در آب پیدا می‌شوند که بعضی از آنها بیماری زا بوده و ایجاد بیماری‌های عفونی خطرناکی می‌کنند. بهسازی آب رابطه مستقیمی با کاهش بیماری‌های عفونی دارد. بطوری که پس از تامین آب آشامیدنی سالم میزان مرگ از وبا 1/74 درصد، میزان مرگ از حصبه 3/63 درصد، میزان مرگ به علت اسهال خونی 1/23 درصد و میزان مرگ از بیماری اسهال 7/42 درصد کاهش یافت. بنابراین برنامه ریزی و هزینه در جهت تامین آب سالم سرمایه گذاری قابل توجهی برای آینده خواهد بود. تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم برای جامعه یکی از موثرترین و پایدارترین فنآوری‌ها برای ارتقاء سلامت جامعه است.

ناخالصی‌های آب

چنانچه آب خالص با ترکیب شیمیایی H2O را اساس مطالعه قرار دهیم ناخالصی‌های آن عبارتند از:

1 ـ ناخالصی‌های معلق

نظیر ذرات معلق زنده و غیرزنده که در آب به صورت معلق یافت می‌شوند. این نوع ناخالصی را می‌توان در سه گروه، تقسیم بندی و مطالعه نمود.

الف) ذرات معلق زنده بیماری‌زا مانند عوامل بیماری‌زای موجد وبا، حصبه، شبه حصبه، انواع اسهال‌ها، تخم انگل‌ها مانند آسکاریس و عامل کیست هیداتید و ویروس‌ها، منشاء اصلی این دسته از ناخالصی‌ها فاضلاب شهری و حضور حیوانات اهلی یا وحشی در مجاورت منابع آب می‌باشد.

ب) ذرات معلق زنده غیربیماری‌زا مانند باکتری‌های ساپروفیت، اغلب جلبک‌ها و تک سلولی‌هایی که در طبیعت به وفور پیدا می‌شوند.

ج) ذرات معلق غیرزنده مانند رس، لیمون که ناشی از فرسایش سطح زمین و سطوح آبخیز می‌باشد.

از نظر فیزیکی ذرات بالا به دو گروه تقسیم می‌شوند گروهی که در حوضچه های ته نشینی و یا صافی‌ها جدا می‌شوند و گروهی که برای جدا کردن آن‌ها احتیاج به مواد منعقد کننده است تا از طریق لخته سازی، به ذرات درشت تری تبدیل شده و حذف شوند.

2 ـ ناخالصی‌های محلول

این دسته شامل املاح معدنی، ترکیبات آلی و گازهای محلول می‌باشند که می‌توان آن‌ها را به صورت زیر گروه بندی نمود:

الف) املاح محلول معدنی که اغلب به صورت املاح کلسیم، منیزیم، سدیم، آهن، منگنز و000 می‌باشد که برخی از آن‌ها مصرف آب را محدود می‌نمایند که در جای خود بحث خواهد شد.

ب) گازهای محلول مانند اکسیژن، انیدرید کربنیک، هیدروژن سولفوره، ازت وغیره می‌باشند و این نوع ناخالصی نیز کیفیت شیمیایی آب را تحت تاثیر قرار داده و ممکن است باعث نامطلوب بودن آن شود.

منابع تامین آب

آب یک منبع حیاتی است که معمولا از محدودیت خاصی برخوردار است آب شیرین موجود در محدوده جغرافیایی خاصی تقریبا ثابت و جوابگوی جمعیت محدودی است.

منابع آب مشروب اجتماعات را می‌توان به سه دسته تقسیم نمود:

الف) منابع سطحی

آب‌هایی که در قالب آب باران، آب رودخانه، آب دریاچه های طبیعی، آب دریاچه ها یا سدهای ذخیره ای و قنوات در طبیعت موجود هستند و در صورتی که استحصال و بهسازی، نگهداری و بهره برداری آن‌ها با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی و فنی مقدور باشد به عنوان منبع آب آشامیدنی انتخاب می‌شوند.

ب) منابع آب زیرزمینی

منابعی نظیر چشمه سارها، آب چاه های کم عمق، چاه های عمیق، چاه های جاری و آب حاصل از کانال‌های ساخته شده منابع آب زیرزمینی را تشکیل می‌دهند.

ج) منابع آب شور

و بالاخره در شرایطی که هیچ کدام از منابع فوق جهت دستیابی به آب شیرین مقدور نباشد سومین منبع عبارت خواهد بود از آب دریاها و دریاچه های شور یا آب‌های شور زیرزمینی

اکثر اجتماعات شهری و روستایی ایران از منابع آب‌های زیرزمینی بهره برداری می‌کنند. در دو دهه اخیر چندین طرح بزرگ و متوسط انتقال آب‌های سطحی منابع دوردست نیز تهیه و اجراء شده است. منبع اصلی آب آشامیدنی شهرهایی مانند مشهد، شیراز، تبریز، بندر عباس، کرمانشاه، کرمان و بخشی از تهران از منابع آب زیرزمینی است. اغلب روستاهای ایران به روش سنتی و علمی لیکن بعضا غلط از آب زیرزمینی استفاده می‌کنند. انتخاب منبع آب آشامیدنی اجتماعات چه شهری و چه روستایی، کوچک یا بزرگ مبتنی است بر هزینه تهیه، تصفیه و توزیع آن. لازم است حداقل امکانات فنی اجرایی در حد معقول، وجود داشته باشد، پس با لحاظ نمودن جنبه اقتصادی و بهداشتی منابع احتمالی آب، شناسایی و از بین آن‌ها منبع مقرون به صرفه و مطمئن انتخاب گردد. در هر حال، منبع آب آشامیدنی بایستی درنهایت آب سالم و پاکیزه ای در اختیار مصرف کننده قرار دهد.

آب سالم و پاکیزه

آب آشامیدنی، علاوه بر سالم بودن لازم است پاکیزه نیز باشد. زیرا آب سالم وکدر یا بامزه نامطلوب و داشتن رنگ، ممکن است مورد اعتراض مصرف کننده قرار گرفته و مصرف کننده به طرف آب به ظاهر پاکیزه ای گرایش پیدا کند که از نظر کیفیت شیمیایی و میکروبی، نامطلوب باشد. آب سالم آبی است که حتی در درازمدت مصرف آن خطری برای مصرف کننده ایجاد نکند. توصیه می‌شود آب آشامیدنی نه تنها کاملا سالم باشد بلکه باید " پاکیزه" یعنی مورد پسند مصرف کننده هم باشد. چنین آبی را می‌توان " پذیرفتنی" یا " نوشیدنی" تلقی نمود. آب آشامیدنی از طریق تعیین کیفیت فیزیکوشیمیایی ومیکروب شناختی ارزیابی وانتخاب می‌گردد.

ویژگی‌های آب سالم

1 ـ عاری از عوامل زنده بیماری‌زا باشد2 ـ عاری از مواد شیمیایی زیان آور باشد3 ـ بدون رنگ و بو، و طعم مطبوع داشته باشد4 ـ قابل استفاده برای مصارف خانگی باشد

آبی که یک یا دو مورد از ویژگی‌های فوق را نداشته باشد (بویژه مورد یک و دو) آن را آلوده و برای شرب غیرقابل مصرف می‌دانند.

آلودگی آب

آب خالص مطابق ساختمان شیمیایی آن به هیچ وجه در طبیعت وجود ندارد، لیکن انواع ناخالصی‌ها به صورت حل شده، معلق یا بینابینی با خود دارد. که در بخش ناخالصی‌های آب آمده است.


پرسشنامه جهت گیری اخلاقی (میلتیادیس، 2010)

پرسشنامه جهت گیری اخلاقی (میلتیادیس، 2010)

پرسشنامه-جهت-گیری-اخلاقی-(میلتیادیس-2010)دانلود پرسشنامه استاندارد جهت گیری اخلاقی تالیف میلتیادیس (2010)، در قالب word و در 2 صفحه، شامل 14 گویه، به همراه راهنمای نحوه نمره گذاری، روایی و پایایی و منبع مورد استفاده. این پرسشنامه مشتمل بر 14 سوال و دارای دو مولفه اخلاق وظیفه ­شناسی و اخلاق غایت شناسی می ­باشد ...


دانلود فایل


بررسی روند شکل گیری مجموعه های آرامگاهی در معماری ایران

بررسی روند شکل گیری مجموعه های آرامگاهی در معماری ایران

بررسی-روند-شکل-گیری-مجموعه-های-آرامگاهی-در-معماری-ایرانپاورپوینت ارائه کلاسی رشته معماری با موضوع بررسی روند شکل گیری مجموعه های آرامگاهی در معماری ایران دوران اسلامی در حجم 38 اسلاید. در سالهای اخیر شاهد استفاده ی گسترده از سقفهای تیرچه و بلوک با تیرچه فلزی با جان باز (اصطلاحا کرمیت ) می باشیم.


دانلود فایل


بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری

فرایندی منظم ، برای تعیین و تشخیص میزان پیشرفت شاگردان در رسیدن به هدفهای آموزشی می باشد(شعبانی،1371،ص370) و هم چنین سنجش به معنای برآورد ارزش چیزی است پس معلم باید برای سنجش و ارزشیابی کلاس درس خود اقدامی مستمر داشته باشد تا متوجه شود کدام فعالیتها منجر به یادگیری یادگیرنده و کدام فعالیتها باعث شده یادگیرنده از آموزش بهره لازم را نبرده و سعی د
دسته بندی روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید ها 0
فرمت فایل doc
حجم فایل 255 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 166
بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری

فصل اول:(بیان مسأله و طرح پژوهش)

مقدمه

بیان مسأله

اهداف تحقیق

اهمیت و ضرورت تحقیق

سؤالات ویژۀ تحقیق

تعریف عملیاتی واژه ها

مقدمه :

تکنولوژی آموزشی درعرصه های متعدد کارایی خود را نشان داده است. هر فرد، سازمان یا نهادی که از روشهای پیشنهادی علم تکنولوژی آموزشی بهره گرفته، بیش از پیش بر بهره وری و اثر بخشی خود افزوده است.

تکنولوژی آموزشی در آموزش و پرورش به سان چراغی است که درپیش پای روندگان راه آموزش نهاده است، تا با پرتوافکنی خود راههای ناشناخته و تاریک را روشن سازد.

در جهان1 امروز تکنولوژی آموزشی به مفهوم رویکردی بر چگونگی آموزش در ارتباط با اهداف توانسته است باتکیه بر اصول و یافته های علمی و به ویژه روانشناسی یادگیری ، ابزار وسائل در دسترس را،اعم از اشیاء ساده ای همانند گچ و تابلوی کلاس و یا دستگاه پیچیدهای مانند کامپیوتر، برای بهینه کردن آموزش و بالا بردن کیفیت آن به خدمت گیرد و علاوه براین ، شیوه هایی نشان دهد که دانش آموزان با مطالب درسی خلاقانه برخورد کنندو با راهنمایی معلمان خویش ، اقدام به تهیه و تولید برخی از مواد آموزشی مورد نیاز نمایند و در این راه علایق و مهارتهای خود را بکار گیرند تا نتایج مطلوب از آموزش حاصل شود .

امورزه منظور از تکنولوژی آموزشی دیگر کاربرد مواد آموزشی نیست ، بلکه به معنای مهندس آموزشی ، طراحی و معماری آموزش است . به دیگر سخن مهندسی یک فرایند تعلیم و تربیت است . بنابراین همانطور که یک ساختمان نیاز به طراح و مهندی و معمار دارد ، یک نظام آموزشی نیازمند تکنولوژی آموزشی است

-والتر، ای، ویتیچ- چارلز، اف، شولز، تکنولوژی آموزشی(ماهیت و کاربرد) ترجمه ایرج اعتماد، شیراز- رهگشا- 1373 ص9.

از طرف دیگر ، در زمانی زندگی می کنیم که هیچ یک از معلمان به تنهایی قادر نیست با تغییرات موجود حتی در رشته های تخصصی پیش برود تنها جبران فاصله سرعت تحولات و عقب ماندگی هر انسان مددجویی از وایل مختلفی است که تکنولوژی نوین در اختیار ما قرار داده است . لذا درمی یابیم که اگر آموزش و پرورش برپایه علمی استوار نباشد هرگز به صورت فعالیتی ثمر بخش و موثر در نخواهد آمد و همیشه به شکل کاری بی نظام و آشفته باقی خواهد ماند ، به عبارت دیگر پایبند بودن به آموزش سنتی و بدون توجه به آخرین تغییرات و تحولات علمی تنها تنها نتیجای که می تواند داشته باشد تربیت دانش آموزانی با سواد اندک و غیر کاربردی است که هیچ گونه تأثیر مثبتی،نه در زندگی شخصی خود و نه در توسعه اقتصادی کشور نمی توانند داشته باشند.

از طرفی متأسفانه هنوز مفهوم تکنولوژی آموزشی در جامعه آموزشی و پرورشی کشور ما به درستی شناخته نشده هنوز هم شناخت عدهء زیادی از معلمان از تکنولوژی آموزشی، همان وسایل سمعی و بصری یا کمک آموزشی است، در حالیکه اطلاع از مفهوم جدید تکنولوژی آموزشی مستلزم مطالعه از تکنولوژی آموزشی ، نظریات تدریس، یادگیری ، تحلیل هدفهای آموزشی، کارایی و جایگاه رسانه ها در امر آموزش است. و بر این اساس باید مسؤلان آموزش و پرورش کشور و معلمان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت ضروت و شناخت و استفاده از تکنولوژی آموزشی را بیش از هر زمان دیگر

احساس کنند. چرا که پیشرفت سریع و تؤام با جهش های بلند در علوم تکنولوژی در قرن حاضر وظیفة بسیار سنگینی را در قیاس با ادوار گذشته بر دوش همه مسؤلان اجتماعی در سطح تصمیم گیری به ویژه بر عهدة مسؤلان آموزش و پرورش کشور قرار داده است.

(( همچنین تکنولوژی در صورتی می تواند حلال مشکلات و راهگشای مسایل آموزشی باشد که روی همه ابعاد شامل نظام برنامه ریزی درسی، نظام ارزشیابی، نظام استخدام و تربیت معلم، سازمان مدرسه ها ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی آموزشی است ، نکته حائز اهمیت این است که بدبینی بسیاری از معلمان نسبت به استفاده از وسائل و روش های نوین آموزشی ، خود عامل بازدارنده ای است که باید باملاحظات حرفه ای به خوش بینی تبدیل شود ، البته درکنار آماده سازی تجهیزات سخت افزاری مورد نیاز برای استفاده از روش های مدرن آموزشی ، آماده سازی معلمان برای مهارت ورزی در این زمینه نیز یکی از چالش هایی ست که توسعه تکنولوژی آموزشی با آن روبروست ، بااین حال درکنار عوامل تسهیل کننده و امیدوار کننده هم وجود دارد برای مثال رایانه در آموزش ابزاری ست برای تقویت و چاشنی آموزش از طریق سخنرانی و یادگیری ازطریق گوش دادن برای تبدیل دانایی به توانایی ، دانش آموز باید نقش فعالی رادرفرایند یادگیری ایفا کند . او نباید برای دریافت اطلاعات ، تنها به کتاب درسی و سخنرانی معلم درکلاس اکتفا کند ازاین طریق کمتر می تواند آموخته های خود را در موقعیت های جدید به کار گیرد و مشکلی را حل کند .اغلب معلمان دانش آموزان را به شیوه سخنرانی ( الگوی شنیداری ) آموزش می دهند . در حالی که امروزه نتایج روانشناسی یادگیری نشان می دهد که دانش آموزان در کلاس به شیوه های گوناگون

( شنیداری ، دیداری ، جنبشی ) یاد می گیرند . حال اگر معلمی به شیوه سخنرانی آموزش بدهد اکثر دانش آموزان در گروه دیگر از رهنمودها و آموزش های کلاسی معلم محروم می مانند و بی شک در یادگیری خود با مشکلاتی مواجه میشوند . بنابراین برای فعال کردن دانش آموزان در کلاس در فرایند یادگیری ، معلمان باید درشیوه های آموزشی خودتجدید نظر کنند . ( عادل یغما- مجله تکنولوژی آموزشی ) در نتیجه همانطور که بالا گفته شد آموزش و پرورش نقش بسیار مهمی را در این زمینه بر عهده دارد . امیدوارم با نگارش این پایان نامه با عنوان « بررسی موانع یادگیری از تکنولوژی و وسایل کمک آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری » توانسته باشم گامی هرچند ناچیز در جهت شناخت موانع و محدودیت های موجود در بکار گیری تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و پیشرفت فرهنگ استفاده از تکنولوژی آموزشی در نظام تعلیم و تربیت کشورمان برداشته باشم.

بیان مســاله :

تکنولوژی آموزشی در کشور ما تقریبا از دروس ناشناخته است ، با وجود تلاش های مسئولان آموزش و پرورش و بعضی از استادان من که قدم هایی در این راه برداشته اند لیکن در رابطه با شناخت تکنولوژی آموزشی و استفاده از آن در نظام کشورمان کمتر کار شده است و در نتیجه هنز هم شناخت عده زیادی از معلمان از تکنولوژی آموزشی همان وسائل سمعی و بصری یا وسایل کمک آموزشی است .

از طرفی دنیایی که ما در آن زنگی می کنیم پیوسته در حال تغییر است . پل لانکران1 در این مورد چنین می نویسد : « از یک دهه تا دهه دیگر ، انسان با چنان تغییر وسیع مادی، معنوی و اخلاقی در جهان روبرو می شود که تغییرهای دیروز دیگر نمی توانند جوابگوی احتیاجات امروز باشند، مضافاَ اینکه در این مسابقة تغییر اغلب مغزها از تغییر سازمانها عقب می مانند».

بنابراین آموزش و پرورش باید قابلیت یادگیری را در فراگیران ایجاد کند تا آنان بالقوه قادر به انطباق خود با شرایط حاصل از تغیرات مداوم دانش بشری باشند.از طرفی این واقعیت را باید پذیرفت که دیگر عصر معلم به عنوان یگانه قادر مطلق و تنها نیروی صاحب اقتدار یاددهی برآمده و آموزش سینه به سینه، شیوه های سنتی تدریس و تکیه بر تئوری محض در یادگیری ، برای پاسخ گویی به زمینه های نامحدود پیش بینی نشده حاصل از تنوع تغییر در تحولات دانش بشری کارایی لازم را نداشته و جوابگوی ضرورتهای آموزش زمان ما نیست، چرا که شاگردان در عصر ما خارج از کلاسهای درس در جریان فراگیری ناخداگاه وسایلی قرار می گیرند که تکنولو|ی آموزشی و تکامل مداوم آن به خدمت اجتماع گمارده است و به دنبال افزایش معلومات دانش آموزان سطح توقعات آنان از دانش و آگاهی معلمان به طور وسیعی بالا رفته است که علاوه بر معلم، کتابخانه نیز به تنهایی نمی تواند منبع کسب اطلاعات دربارة همة علوم وفنون تازه دنیا آموزش و پرورش و نیازهای آموزشی آنان باشد.

تنها راه غلبه بر این بحرانها که نظام آموزشی ما گریبانگیر آن است ایجاد و بارور ساختن فرهنگ استفاده از تکنولوژی آموزشی و روش های نوین تدریس و طراحی منظم آموزش می تواند تا حدودی ما را در رفع مشکلات یاد شده یاری نماید.

با توجه به ضرورتهای یاد شده و نیاز مبرم و روزافزون نظام تعلیم و تربیت کشورمان به تکنولوژی آموزشی، من نیز در این تحقیق باتکیه بر تحقیقلت و یافته های علمی به بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می پردازم .

1-اطهری راد، علائالدین-نقش تکنولوژی آموزشی در تسهیل مدیریت مدارس، مجله رشد و تکنولوژی آموزشی سال دهم، شماره 3 آذر ماه سال74-73

اهداف تحقیق:

الف) بررسی موانع بهره گیری از تکنولوژی و وسایل کمک آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری از دیدگاه معلمان راهنمایی مرد و زن منطقه 15 شهر تهران .

ب) ارائه پیشنهادات و راهبردهای عملی و کاربردی در زمینة رفع موانع و محدودیتهای موجود در راه بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری.

اهمیت و ضرورت تحقیق

تکنولوژی آموزشی برای گسترش آموزش و پرورش و آموزش عالی نقش بسیار مؤثر، کارساز و انکارناپذیری دارد.با گسترش تکنولوژی و وسایل کمک آموزشی از جمله تلویزیون، ویدئو، میکروسکوپ ساده و الکتریکی و ایستگاههای آموزش فیزیک و وسایل آزمایشگاهی در مدرسه و دانشگاه ، امکان آموزش دانش آموز و دانشجو را می توان بسیار بالا برد.

به عبارت دیگر ، بدون بهرهگیری از این ابزارها و امکانات آموزشی ، رشد و توسعه با معیارهایی که اکنون در جهان مطرح است ناممکن خواهد بود و این سؤال مطرح می شود که آیا می توان دانش آموزان را فقط با کتاب و معلم یعنی تنها از راه تئوری آموزش داد.

در شرح تکنولوژی آموزشی می توان گفت وقتی قرار است دانش و تکنیک بار دیگر جهان را متحول کند، ما که خود را در راه تئسعه می دانیم و مدام از ضرورت تحقیق هدفهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن داد سخن می دهیم چگونه می توانیم نقش تکنولوژی آموزشی را در تحول نظام آموزشی نادیده بگیریم و هم ابعاد و مفاهیم آن را بشناسیم . از طرفی نتایج به دست آمده از پژوهش های علمی نشان می دهد که دستاوردهای آموزشی از نظر زمانی دچار عقب ماندگی روز افزونی است و یگانه راه حل موجود توسعه هم جانب آموزش و پرورش است ، و در این راستا همگام با تغییر نیازهای آموزشی و اجتماعی فراگیران و رشد سریع جامعه، باید برنامه ها ، روشها و وسایل آموزشی نیز دگرگون می شوند ولی متأسفانه نظام آموزشی، مطابق با این تغییر و نیازهای متعدد آموزشی فراگیران پیش نمی رود.

تجربة شخصی در مدارس بیانگر این واقعیت است که اکثر معلمان نمی توانند و نمی خواهخند در فرایند تدریس به گونه ای سیستماتیک و از روی برنامه های از قبل تعیین شده بر خورد نمایند، به بیان روشن آنها تقریباَ در هر درسی و در هر کلاسی به ارائة مطالب و اطلاعات آن هم به روش سخنرانی و با استفاده از حداکثر گچ و تخته کلاس می پردازند در یک بررسی ساده در سال

78-77 از تعداد 27 مدرسة راهنمایی در شهر تهران که مورد بازدید قرار گرفتند، مشخص شد که در 19 مدرسه مورد بازدید و سایلی از قبیل اورهد، پروژکتور، اسلاید، فیلم استریپ موجود بوده، ولی از حدود 7 سال پیش به این سو به جز در موارد محدود عملاَ مورد استفاده قرار نگرفته اند در حالی که تکنولوژی آموزشی می تواند بازده آموزش را از لحاظ کمی و کیفی افزایش دهد و به آموزگار کمک کند تا از وقت محدود خود که در اختیار دارد حداکثر بهره را ببرد مثلاَ: به کارگیری اصول تکنولوژی در یکی از مراکز آموزشی توانسته است زمان لازم آموزش افراد را 28% کاهش دهد، و در مجموع چیزی در حدود کل وقت لازم برای آموزش 235 نفر از افراد یک لشگر صرفه جویی کند.(پازوکی 1371)

دربیان اهمیت موضوع مضافاٌ اینکه امروزه سرعت اکتشافات و روش های علوم کاربردی چنان افزایش یافته است که آموخته های دانشجوی یک رشته علمی هنوز فارغ التحصیل نشده کهنه می شود آیا در چنین موقعیتی تربیت نسل جوان با همان روش هاو برنامه های آموزشی معمولی و سنتی مقرون به صرفه است ؟ آیا روش های آموزشی و برنامه درسی موجود دانش آموزان فرد را چنان تربیت می کند که آموخته های آنان برای جامعه امروز و فردا مؤثر باشد ؟ به نظر می رسد که مواد و محتوای درسی ، روشها و امکانات آموزشی، نظام ارزشیابی و امتحانات باید به طور کلی نوسازی شود و این کار از طریق تعریف و تشریح فسفه و اهداف آموزشی هر یک از رشته های علمی درسی ، به ویژه علوم و ریاضیات در جهت کاربردی عملی نیست .

اگر می خواهیم علم و تکنولوژی در کشور ما درون زا شود و پیشرفت آموزشی و اقتصادی و اجتماعی ما برپایه ارزش های خودمان استوار شود باید این کار را آگاهانه و در چارچوب برنامه های پیش بینی شده به طور جدی از آموزش و پرورش شروع کنیم و براساس امکانات و شرائط خاص خود بهتربیت انسان هایی با صلاحیت و ذهن پر با بپردازیم که بتوانند مسائل را بررسی کنند و برای یافتن را حل های مناسب تلاش کنند و در برابر تغییرات غیرقابل پیش بینی توان مقابله داشته باشند ، و درست را از نادرست و سره از ناسره تشخیص دهند .

تحقق این امر مستلزم آنست که آموزش در مدارس برروش های علمی مبتنی باشد و ارائه مطالب درسی و انتقال یافته ها علمی به دانش آموزان با شیوه های نوین انجام گیرد و فرهنگ استفاده از تکنولوژی را در جامعه آموزشی کشورمان بسط و گسترش دهیم و در وصول به اهداف تربیتی مطلوب از همه امکاناتی که دراختیار داریم مدد جوییم ، و نهایتاَ تکیه عواملی را که روی تدریس اثر می گزارند شناسایی نمود که از جمله این عوامل مهم شناسایی و رفع محدودیت ها و موانع در بکارگیری تکنولوژی آموزشی در فرایند آموزش می باشد .

سؤالات ویژة تحقیق

سؤال1 ) آیا جنسیت معلمان یکی از علل موانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد ؟

سؤال 2 ) آیا میزان تحصیلات معلمان مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال3 ) آیا بی علاقگی معلمان نسبت به استفاده از وسایل کمک آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال4 ) آیا فقدان کلاس های ضمن خدمت مفید مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال5 ) آیا شیوه امتحانات و ارزشیابی درسی دانش آموزان که تاکید بر محفوظات دارد مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال6 ) آیا میزان بودجه ای که آموزش و پرورش برای تهیه وسایل در اختیار مدیران قرار می دهد مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال7 ) آیا عدم آگاهی معلمان از نقش رسانه ها و وسایل کمک آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال8 ) آیا عدم همکاری مدیر مدرسه در خصوص استفاده از رسانه ها و وسایل کمک آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال9 ) آیا عدم همکاری راهنمایان تعلیماتی در بکارگیری تکنولوژی آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال10 ) آیا دسترسی نداشتن معلمان به رسانه ها و کمبود وسایل کمک آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال11 ) آیا بی توجهی دست اندرکاران مدارس به تشویق و ترغیب معلمانی که از رسانه ها و وسایل کمک آموزشی در امر آموزش استفاده می کنند مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال12 ) آیا کمبود مدیران متخصص در رابطه با هدایت معلمان به استفاده از رسانه ها و وسایل کمک آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال13 ) آیا شیوه ارزشیابی نادرست از عملکرد معلمان مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال14 ) آیا کمبود وقت برای تدریس کتب درسی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال15 ) آیا تاکید مدیر مدرسه بر نظم سنتی در کلاس ها مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

سؤال16 )آیا نبود نظارت مسئولان در مورد استفاده کردن یا نکردن معلمان از تکنولوژی آموزشی مانع بهره گیری از تکنولوژی آموزشی در فرایند تدریس و یادگیری می گردد؟

تعاریف عملیاتی واژه ها

تکنولوژی آموزشی:

در سالهای اخیر به وسیلة سازمانها و گروههای مختلف چندین تعریف از تکنولوژی آموزشی ارائه گردیده است که که سه موئرد از آن تعاریف به ترتیب با جزدیات بیشتر در زیر آمده است:

تعریف اول: تکنولوژی آموزشی عبارت است از توسعه، کاربرد و ارزشیلبی سیستم ها ، فنون و مواد آموزشی به منظور بهبود فرایند یادگیری انسان (شورای ملی تکنولوژی آموزشی، انگلستان)

تعریف دوم: تکنولوژی آموزشی عبارت است از کاربرد ئانش علمی در زمینة یادگیری و شرایط یادگیری، به منظور بهبود اثر بخش و کارایی تدریس و تعلیم . در نبود اصول اساسی علمی، تکنولوژی آموزشی از تکنیکهای تجربی برای بهبود موقعیتهای یادگیری بهره گیری می کند (مرکز ملی یادگیری برنامه ریزی، انگلستان)

تعریف سوم: تکنولوژی آموزشی عبارت است از روش سیستماتیک طراحی، اجرا و ارزشیابی کل فرایند یادگیری و تدریس بر حسب اهداف معین و بر اساس تحقیقات در زمینه یادگیری و ارتباطات انسانی و به کارگیری منابع انسانی و غیر انسانی به منظور فراهم آوردن یادگیری و آموزش مؤثرتر،پایدار و عمیق تر(کمیسیون تکنولوژی آموزشی، آمریکا)

به تعریفی دیگر تکنولوژی آموزشی عبارت است از: کاربستن روالی سیستماتیک برای طراحی ، اجرا و ارزشیابیکل فراگرد یادگیری و فرادهی با توجه به هدفهای مشخص است. تکنولوژی آموزشی ترکیبی از منابع انسانی و غیر انسانی را به منظور برقراری آموزشی مؤثر لازم مکی داند.(رخشان 1370)

در تعریفی دیگر تکنولوژی آمکوزشی آن قسمت از نظریه آموزش و پرورش است که متوجه طراحی و تولید پیامهای آموزشی برای بالا بردن بهره یادگیری است.(دونالد،پی،ایلی،1963)

در یک جمع بندی کلی تکنولوژی آموزشی شامل کلیه فعالیتها و طراحی و سازمان دهی جدیدی که انسان را در پیش برد اهداف آموزشی یاری رساند و یادگیری را تسهیل کند و سرعت آن را بالا ببرد از جمله تکنولوژی های جدید آموزشی فناوری اطلاعات و آموزش از راه دور را می توان نام برد.

مواد و وسایل آموزشی :

به کلیه امکاناتی اطلاق می شود که می توانند شرائطی را در کلاس به وجود آورند که تحت آن شرائط شاگردان اطلاعات و رفتار و مهارت های جدیدی را بدست آورند و همچنین بتوانند کیفیت تدریس و یادگیری را افزایش دهند ( کنعلی ، 1371 ، ص 61 ) .

وسایل کمک آموزشی :

اشاره به وسایل و امکاناتی دارد که در یک نظام آموزشی به منظور تسهیل آموزش از آنها استفاده می شود ، این وسایل می توانند از یک تکنولوژی پیشرفته تا یک وسیله ساده در تغییر باشد . ( علی اکبر تهرانی ، 1371 ، ص 370 ).

اما در یک تعریف کلی وسایل کمک آموزشی به کلیه ابزار و وسایلی گفته می شود که معلم را در امر تدریس یاری می رساند تا آموزشی بهتر را در پی داشته باشد و دانش آموزان یادگیری بهتری را نسبت به موضوعات ، چه درسی و چه غیر درسی خواهد داشت و آنها را نسبت به موضوعات درسی راغب تر خواهد کرد که از وسایل ابتدایی از جمله کتاب های کمک آموزشی ، اوپک ، اورهد و مدل موکت تا کامپیوتر ...... را شامل می شود .

کتاب های کمک درسی :

این اصطلاح را برای کتاب هایی مورد استفاده قرار می دهیم که به صورت رسمی در کلاس ها تدریس نمی شود ولی مفاهیم درسی را باز کرده اند و راهنمایی در مورد حل تمرینات و درک مطلب و همچنین موضوعات اضافی نسبت به مفاهیم کتاب های درسی که به منظور تقویت یادگیری ، فراهم کردن آموزش جبرانی ، افزایش عمق یادگیری آسان سازی آموزش و کامل کردن آموزش تولید می شود و به عبارت دیگر نقش معلم سوم را برای دانش آموز دارد .

تدریس :

عبارت است از تعامل یا رفتار های متقابل معلم و شاگرد براساس طراحی منظم و هدفدار برای ایجاد تغییر رفتار در شاگرد (‌نوروزی ، 1375 )

در کل به فعالیتی که به منظور ایجاد یادگیری و تسهیل یادگیری توسط آموزگار طراحی می شود و به صورت کنش متقابل انجام می گیرد اطلاق می شود .

موانـــع:

محدودیت ها و تنگنا های شناخته شده در قابلیت های منابع نیروی انسانی و مواد و لوازمی که در کار طراحی ، ایجاد نگهداری یک سیستم دخالت دارد . ( صمدی راد ، 1372 )

محتــوی:

اصول ومفاهیمی است که به شاگردان ارائه می شود تا ورود آنان را به فعالیت های آموزشی میسر و رسیدن آنان را به هدف های اجرایی امکان پذیر سازد ( شعبانی ، 1371 )

یادگیـــری :

یادگیری را روانشناسان به تغییرات کم و بیش پایداری که در اثر تجربه در رفتار فرد ایجاد شود اطلاق می کنند . ( اعتماد ، 1373 )

بهره گیــری :

منظور بکارگیری و استفاده از هر گونه مواد و وسایل آموزشی در جریان تدریس به منظور حصول یادگیری می باشد . ( توکلی ، 1376 )

مدیران آموزشی :

منظور کسانی هستند که در تصمیم گیری های آموزشی و پرورشی نقش دارند و رفتار و عمل آنان جریان آموزش و پرورش را مستقیماَ تحت تأثیر قرار می دهد ( علاقه بند ، 1371 )

فراینـــد:

عبارت است از یک یا چند سری تغییرات متداوم ، که اولاَ هدفمند بوده ، ثانیاَ نیاز به زمان داشته باشد ، ثالثاَ ابتدا و انتهای آن مشخص نباشد ( نوروزی ، 1375 )

راهبردهای آموزشـــی :‌

روش های ارائه ، تمرین وارزیابی با مشخص مردن شیوه هایی که به وسیله آنها بازده یادگیری مطلوب در موقعیت آموزشی بدست می آید . ( رخشان ، 1370 )

آموزش و پرورش:

فعالیتی است مداوم، جامع و برای همه، برای رشد و تعالی انسان ، غنای فرهنگ و تکلمل جامعه، به بیانی دیگر، فراگردی که طی آن مجموعه ای از دانش های مرتبط و منظم همراه با عادات و مهارتهای حاصل از آن انتقال می یابد.(رخشان، 1370)

ارزشیابی و سنجش:

فرایندی منظم ، برای تعیین و تشخیص میزان پیشرفت شاگردان در رسیدن به هدفهای آموزشی می باشد.(شعبانی،1371،ص370)

و هم چنین سنجش به معنای برآورد ارزش چیزی است پس معلم باید برای سنجش و ارزشیابی کلاس درس خود اقدامی مستمر داشته باشد تا متوجه شود کدام فعالیتها منجر به یادگیری یادگیرنده و کدام فعالیتها باعث شده یادگیرنده از آموزش بهره لازم را نبرده و سعی در تغییر آن داشته باشد تا به هدفهای آموزشی مربوط دست یابد. البته ارزشیابی منوط به کلاس درس و شاگرد نیست بلکه ابعاد گسترده تری در سطح آموزشی و پرورش از فعالیت معلم دارد.

آموزش ضمن خدمت:

به مجموعة آموزشهایی گفته می شود که برای افزایش اثر بخشی و کارایی فرد به کارمندان رسمی و در حال استخدام یک سازمان ارائه می شود، تا آنها را با اطلاعات جدید و فناوری های امروز آشنا سازد.

تعاریف تکنولوژی آموزشی

واژة تکنولوژی technology از ریشه یونانی که « تکنو» به معنی برخورد سیستماتیک با پدیده های علمی و « لوژی» به معنی شناخت چگونگی برخورد سیستماتیک با پدیده های علمی گرفته شده است. در لغت نامة وبستر از تکنولوژی به معنای کاربرد دانش یا یافته های علمی برای مقاصد آموزشی، یا برخورد سیستماتیک با آموزش بدانیم. ( علی آبادی،1375)

فرهنگ مک گروهیل، تکنولوژی را دانش و علمی سیستمی میداند، که تمتم فراگردهایی را که با مواد سروکار دارند، در بر می گیرد. در این تعریف بر سیستمی بودن تکنولوژی تأکید شده است. (مجدفر، 1371)

آلن ویلیام، در سال 1960، تعریف دیگری ارائه داده است که به علت اهمیت و محتوای تعریف، در تکنولوژی آموزشی جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است، او می گوید:

« تکنولوژی آموزشی عبارت است از : طراحی، اجرا و ارزیابی نظام یافته جریان آموزش و یادگیری، همراه با تعیین هدفهای مشخص و استفاده از تجربه تحقیقات در زمینه های یادگیری و ارتباط جمعی و به کار گرفتن مجموعه ای منابع انسانی و غیر انسانی به منظور فراهم آوردن شرایط آموزش مؤثر».

دکتر داریوش نوروزی تکنولوژی آموزشی را رویکردی سیستمی می داند که فرایند یاددهی و یادگیری را کنترل می کند. و رویکرد سیستمی systematical approach فرایندی است که با استفاده از آن می توان تشخیص نیازها، شناسایی مسائل ، تعیین شرایط و تعیین راه حلهای مطلوب از بین گزینه های مختلف و انتخاب روشها و انتخاب ابزار اقدام نمود. (رخشان،1370)

تعریفی که کمیته تکنولوژی آموزشی در آکادمی ملی مهندسی آمریکا از تکنولوژی آموزشی می کند چنین است: مجموعه ای از معلومات ناشی از کاربست علوم آموزشی و یادگیری در دنیای حقیقی کلای درس، همراه با ابزارها و روشهایی که کاربست علوم نامبرده در بالا را تسهیل کنند. (آرمزی ودال، 1353)

«سیلبر» silber در سال 1970 تعریف دیگری را ارائه می دهد و به عوامل متشکله تکنولوژی اشاره و روابط بین آنها را تا حدی روشن می کند ، او می گوید :

تکامل«تحقیق و طراحی ، تولید ، ارزیابی ، پشتیانی ، تدارک و به کارگیری » عوامل نظام آموزشی

( پیام ، افراد ، مواد ، وسایل روشها و محیط عمل ) ومدیریت این تکامل ( سازمان و افراد ) و به طریقی سیستمی برای حل مسائل آموزشی را تکنولوژی آموزشی می نامند.

که تعریف سیلبر از تکنولوژی آموزشی به صورت نمودار قابل توجه تر است.

روشهای نمونه گیری

تصمیم گیری دربارة‌ نمونه برداری گام مهمی در طرح پژوهش است تصمیمات مربوط به طرح نمونه برداری شامل شیوة نمونه برداری و حجم می باشد در طرح های نمونه برداری احتمالی تعمیم پذیری میسر است ولی در طرح های نمونه برداری غیر احتمالی چنین نیست بعضی از طرح های احتمالی کارآمدتر از بقیه هستند اگر چه طرح های نمونه برداری غیر احتمالی به سادگی قابل تعمیم نمی باش
دسته بندی روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید ها 0
فرمت فایل doc
حجم فایل 39 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 21
روشهای نمونه گیری

فروشنده فایل

کد کاربری 2106
کاربر

روشهای نمونه گیری

چکیده

تصمیم گیری دربارة‌ نمونه برداری گام مهمی در طرح پژوهش است. تصمیمات مربوط به طرح نمونه برداری شامل شیوة نمونه برداری و حجم می باشد. در طرح های نمونه برداری احتمالی تعمیم پذیری میسر است ولی در طرح های نمونه برداری غیر احتمالی چنین نیست.

بعضی از طرح های احتمالی کارآمدتر از بقیه هستند. اگر چه طرح های نمونه برداری غیر احتمالی به سادگی قابل تعمیم نمی باشند ولی برای به دست آوردن انواع خاصی از اطلاعات به طور سریع و ارزان مفید هستنند. حجم نمونه بر اساس دقت و درستی مورد نیاز برای برآورد پارامترهای جامعة آماری و نیز تغییر پذیری در خود جامعة‌آماری تعیین می شود. تعمیم پذیری یافته ها از حجم نمونه به جامعه آماری بستگی دارد به میزان پیشرفته بودن طرح نمونه برداری که به کار گرفته می شود که خود مشتمل است بر حجم نمونة‌ مورد استفاده در پژوهش . همچنین ، در کل پژوهش باید دقت شود که نتایج مطالعه به آن بخش جامعه آماری که در نمونه معرفی نشده اند. تعمیم داده نشود این یک مشکل عمومی در بسیاری از مطالعات پژوهشی است.

داده های گروه نمونه هم برای برآورده کردن پارامترهای جامعة آماری و هم آزمون فرضیه به کار می رود.

مقدمه

ما در بسیاری موارد علاقمندیم که درباره مردم، وقایع و پدیده های مختلف، اطلاعات بدست آوریم و اغلب به اعمالی دست می زنیم که احتمالاً آگاهانه نیست اما در منطقی جلوه دادن نتایج این گونه اعمال، از هیچ کوششی مضایقه نمی کنیم. برای مثال بمنظور آگاهی از مطلبی درباره مردم ، تعدادی از آنان را که می شناسیم یا نمی‌شناسیم (ولی در دستر ما هستند) مورد مطالعه قرار می دهیم و احتمالاً ، پس از طی دوره بررسی ، از این مطالعه نتایجی غالباً کلی ، بدست می آوریم.

اما از آنجا که یکی از هدفهای عمده تحقیقات علوم انسانی دستیابی به اصول و آگاهی‌های معتبری است که قابل تعمیم به جامعه مادر یا عام (یعنی) آن جامعه که شامل همه اعضای حقیقی و حقوقی مجموعه افراد، از همه اعضای تشکیل دهنده یک جامعه وقت گیر،‌هزینه بر و تقریباً غیر ممکن است؛ لذا طبیعی است که تا قبل از گسترش بهره گیری از نمونه در تحقیقات پیشرفت علوم آگاهیها بطیء و کند باشد . به سخن دیگر، انفجار اطلاعات و آگاهیها در قرن بیستم و بویژه از اواسط همین قرن، مرهون بسط و اشاعه مقوله نمونه گیری در تحقیقات است. زیرا، در اوایل قرن بیستم یکی از اندیشمندان بنام ویلیام گوزت با درک این نکته که :

«برخی از ویژگیها از جمله پراکندگی متغییر مورد مطالعه در گروههای کوچکی که با رعایت انصاف یا بگونه اصطلاحاً تصادفی و مستقل از یکدیگر از جامعه مادر انتخاب شده باشند از یکسو در بین گروهها و از سوی دیگر با موقعیت همین ویژگیها در جامعه مادر تقریباً مشابه است و به لحاظ مفاهیم آماری با یکدیگر تفاوت معنی داری ندارند» و ارائه آن به جامعه علمی و اقبال جامعه علمی به آن سبب شد تا قید مطالعه متغیر یا متغیرهای مورد نظر در تمامی اعضای جامعه مرتفع گردد و بجای آن مطالعات بر گروههای کوچکی که به روشهای ویژه برگزیده می شود، رایج گردد. بنابراین، دانشمندان فرصت بیشتری برای مطالعات متعددتری یافتند و متعاقب آن دستیابی به اطلاعات بیشتر در زمان کمتر مقدور شد. لذا، محققان در تمامی معارف بشری از جمله در علوم انسانی به گزینش نمونه از جامعه مادر رو آوردند؛ بهمین جهت آگاهی هر چه بیشتر آنان از چگونگی نمونه گیری صحیح در تحقیقات محققان را در دستیابی به اطلاعاتی دقیق تر و معتبرتر و نیز در یافتن توجیه و توضیح رساتری از یافته ها یاری می کند.

در بسیاری از تحقیقات علوم انسانی که بمنظور مطالعه و بررسی مثلاً انگیزشها، رفتارها و ویژگی های گروهی معدود و بدون توجه به چگونگی معیارهای درست گزینش نمونه صورت گرفته است ، نتیجه گیری های کلی به چشم می خورد به سخن دیگر محققان این دست از تحقیقات ، تلاش دارند نتایج حاصل از مطالعه ای محدود و بدون ضابطه را به گروه بزرگتری تعمیم دهند، که همین امر سبب اشاعه بی اعتمادی و بی اعتقادی مردم نسبت به تحقیقات و نتایج آنها ، حتی از نوع دقیق و حساب شده می گردد. برای مثال ، ممکن است فردی که نمی توان او را محقق نامید از مطالعه سردستی درباره تعدادی محدود از جوانان نتیجه می گیرد که:

«جوانان خطاکارند!» یا بعد از مطالعه محدود دیگری عنوان می کند که «امروزه مردم دارای ارزشهای اخلاقی نیستند!»

پی بردن به اساس اظهاراتی این چنین، حتی اگر «محقق لعاب کار!» آنرا توأم با ارائه چند جدول کوچک و بزرگ کرده باشد، بسیار آسان است. زیرا، او برای بدست آوردن این گونه توجیهات ، تجزیه و تحلیل نمونه‌های معدودی از تجارب محدود خود یا دوستان و آشنایان از امور مبادرت می کند. که در هر دو صورت می توان به علت محدودیتها در گزینش نمونه و همچنین وجود تعصبات و تمایلات شخصی در نتیجه گیری ها، نتایج حاصل را بی ارزش و ناروا دانست.